สวนเสรี 2486 ณ ริมหาดสมิหลา

[ลูกแมวตาดำๆ]

เปิดประเด็นครับ สวนเสรี 2486 สวนสาธารณะเก่าแก่ของเมืองสงขลาตั้งอยู่เชิงเขาน้อย ใกล้หาดสมิหลาครับ

บริเวณบางส่วนของสวนเสรี ประมาณ 1 ใน 5 ของพื้นที่เป็นร้านอาหาร ลานดอกแก้ว ในปัจจุบัน

[หม่องวิน มอไซ]

คุณเอนก นาวิกมูล บอกว่า เหตุที่เรียกว่าสวนเสรี นัยว่าสร้างสมัยนายเสรี เลขะกุล เป็นนายกเทศมนตรีครับ
ยังค้นหาประวัติเพิ่มเติมไม่ได้

[คนเขารูปช้าง]

ขอนำภาพเก่าของสวนเสรีมาให้ชมกัน
เริ่มจากภาพในสมุดภาพของคุณ เอนก นาวิกมูลครับ

[คนเขารูปช้าง]

ต่อด้วยภาพจาก อ. จรัส จันทร์พรหมรัตน์ ครับ

[คนเขารูปช้าง]

ต่อไปเป็นภาพสำเนาจากหนังสือเก่าที่ฝรั่งเขียน (ผมยืมเพื่อนมาทำสำเนา มีภาพเก่าๆ หลายที่ทั่วไทยครับ)
ขอนำมาเฉพาะภาพสวนเสรีที่สงขลา และหน้าปกของหนังสือเล่มนั้นครับ

[คนเขารูปช้าง]

แถมด้วยภาพสวนเสรี จากสมุดภาพ สมบัติเมืองสงขลา ของคุณ เอนก นาวิกมูล ครับ

[คนไกลบ้านจ้า]

โอ้โห้ เก่ามากเลยนะ หาดูยากด้วย ขอบคุณที่เอามาให้ดูกันนะจ้ะ

[ลูกแมวตาดำๆ]

จากภาพที่ได้มา สรุปเหตุการณ์ได้ดังนี้ ซุ้มประตูทางเข้าสวน มีการปรับปรุงในช่วงปี 2500 - 2503

ส่วนไม้ดัดต่างๆ เป็นสิ่งที่น่าดีใจครับว่า ส่วนมากที่ผมมอง และจำได้กับภาพเก่าๆที่เคยไปเล่นสมัยเด็กๆ

โดยส่วนมากจะอยู่ในรูปลักษณะเดิมครับ ไม่มีการเปลี่ยนแปลง ถ้ามองในแง่ลบ ขาดการดูแลพัฒนา ???

[หม่องวิน มอไซ]

จากคำอธิบายภาพของพี่เอนก นาวิกมูล ที่ท่านคนเขารูปช้างนำมาให้ชม
อธิบายความเป็นมาของสวนเสรี แต่ไม่ทราบว่าสร้างปีใด
ส่วนภาพที่คุณลูกแมวฯ ถ่ายมาให้ชม
เขียนไว้ชัดเจนว่า 2486 (สมัยหลังสงครามใช่ไหมครับ)

ปัญหาคือ ยังหาประวัติเทศบาลเมืองสงขลา ที่ระบุช่วงเวลาดำรงตำแหน่งของนายกเทศมนตรีแต่ละท่านไม่เจอครับ
นายเสรี เลขะกุล นามสกุลเดียวกับ นพ.บุญส่ง เลขะกุล ซึ่งเกิดที่สงขลาเช่นกัน
(แต่คุณหมอบุญส่ง ไปเรียนหนังสือที่นครศรีธรรมราช)

สวนเสรี มีการปรับปรุงน้อยมากตั้งแต่แรก
แต่ผมกลับชอบมากครับ เข้าไปแล้วได้บรรยากาศสวนแบบเก่า ๆ ดี
ไม่ต้องปรับปรุง ไม่ต้องพัฒนาก็ได้ครับ
แต่ขอให้รักษาความสะอาด ไม่ปล่อยให้รกรุงรัง
คือ บำรุงรักษาก็พอแล้วครับ

จะได้มีสวนแบบเก่าให้ลูกหลานดู
พรรณไม้ ถ้าเป็นไปได้ก็อยากให้เก็บพรรณไม้เก่า ๆ ดั้งเดิมไว้
เช่น ไม้ดัด ชบา พุดซ้อน เทียนหยด ฯลฯ
ส่วนไม้ต่างประเทศที่กำลังฮิต เช่น หูกระจง อย่าเอาเข้ามาปลูก จะเสียรูปแบบไปครับ

[ลูกแมวตาดำๆ]

สวนเสรีในปัจจุบันก็ดูเรียบร้อยสะอาดตาดีครับ อ.เอก แต่ทว่าพื้นที่สวนเสรีโดนรุกที่เข้ามาเรื่อย

เดิมนั้นสวนเสรีจะยาวไปถึงหน้าถ้ำใช่ไหมครับ บริเวณนั้นเรียกว่า ลานดอกแก้ว

จะมีลักษณะเป็นลานกว้างๆริมเขา มีต้นแก้วหลายต้นและมีลิงลงมาบริเวณดังกล่าวด้วยครับ

แต่ปัจจุบันกลายเป็นพื้นที่ร้านอาหารลานดอกแก้วแล้วครับ น่าเสียดายที่พื้นที่ป่าไม้ของเมืองสงขลา

ระบบน้ำตกของสวนก็ไม่มีการใช้งานแล้ว ครั้งล่าสุดที่เห็นน้ำตกไหลลงมาก็ไม่น้อยกว่า 7 ปีแล้วครับ

[ลูกแมวตาดำๆ]

ลองไปค้นหาภาพมาฝากกันครับ

[พี่]

สวนเสรี นับเป็นสถานที่ยอดนิยมของนักท่องเที่ยวมาช้านาน
ใครไปเยือนหาดสมิหลาจะต้องถ่ายรูปคู่กับ เกาะหนู เกาะแมว นางเงือก และต้นไม้ดัดเป็นรูปสัตว์ในสวนเสรี

ยุคสมัยที่กล้องถ่ายรูปยังไม่แพร่หลาย ช่างภาพอาชีพจากร้านถ่ายรูปที่ตั้งเรียงรายบริเวณแหลมสมิหลา จะเชื้อเชิญให้
นักท่องเที่ยวถ่ายรูป แล้วใช้เวลารอพอสมควรเพื่อล้าง อัด ขยาย
อาชีพช่างภาพชายหาด สร้างรายได้เป็นกอบเป็นกำ แล้วค่อย ๆ ซาลงจนแทบไม่มีให้เป็นอีกในปัจจุบัน

[ลูกแมวตาดำๆ]

อาชีพช่างภาพชายหาด สร้างรายได้เป็นกอบเป็นกำ แล้วค่อย ๆ ซาลงจนแทบไม่มีให้เป็นอีกในปัจจุบัน

ปัจจุบันยังมีช่างภาพชายหาดอยู่ 2 คนครับ จากการดูคร่าวนะครับผมยังไม่เคยใช้บริการ

ช่างภาพเมื่อถ่ายแล้วจะนำรูปไปอัดแล้วจะขอข้อมูลการติดต่อไว้แล้วจะจัดส่งรูปตามไปในวันหลังนะครับ

อธิบายตามที่เห็นช่างจะมีสมุดพกติดตัวเสมอครับ

[พี่]

ขอบคุณท่านลูกแมวที่ให้ข้อมูลถูกต้องล่าสุดเกี่ยวกับช่างภาพชายหาด
สวนเสรีสมัยก่อนนอกจากน้ำตกแล้ว เทศบาลยังจัดให้มีการแสดงดนตรีทุกสัปดาห์ด้วย

ช่างภาพที่คอยถ่ายนักท่องเที่ยวอีกจุดหนึ่งในสงขลา คือบริเวณลิฟท์ขึ้นเขาตังกวน
พอขึ้นชมทัศนียภาพเสร็จ ขากลับลงมาก็เจอรูปเราแปะหราอยู่บนจานเรียบร้อย

เมื่อวานผ่านไปถนนนางงาม พบว่า แผ่นไวนิลภาพถ่ายทางอากาศเมืองสงขลา
และสถานีรถไฟสงขลา ยังคงอยู่ เพียงแต่ขยับไวนิลสถานีรถไฟไปพิงอาคารเก้าห้อง
รถที่วิ่งวันเวย์มาตามถนนนางงามจะมองเห็นสะดุดตาทันที

[หม่องวิน มอไซ]

ดีใจครับที่แผ่นไวนิลยังไม่เก็บไปไหน (อาจจะหาที่เก็บไม่ได้ก็ได้ครับ  :o)
ตั้งไว้ให้นักท่องเที่ยวขาจรที่ผ่านไปมาได้ชมครับ

[หม่องวิน มอไซ]

จากภาพที่ท่านคนเขารูปช้างนำมาให้ชม ซึ่งมาจากหนังสือ สมุดภาพสงขลา มหาวชิราวุธ (พ.ศ. ๒๕๓๖) นั้น



ในปีถัดมา (พ.ศ. ๒๕๓๗) พี่เอนก นาวิกมูล ได้นำภาพนี้มาลงอีกครั้งในหนังสือที่ระลึกงานชุมนุมนักเรียนเก่ามหาวชิราวุธ พ.ศ. ๒๕๓๗
ชื่อหนังสือ ใกล้หาดสงขลา ครับ

มีคำบรรยายเพิ่มเติมดังนี้

[ลูกแมวตาดำๆ]

ดีใจครับที่แผ่นไวนิลยังไม่เก็บไปไหน (อาจจะหาที่เก็บไม่ได้ก็ได้ครับ  :o)
ตั้งไว้ให้นักท่องเที่ยวขาจรที่ผ่านไปมาได้ชมครับ

นำไปเป็นฉากในร้านน้ำชาที่สถานีรถไฟ คงจะมีคุณค่าต่อสายตากันมากขึ้นทีเดียวครับ

[คนเขารูปช้าง]

เห็นด้วยครับคุณลูกแมวตาดำๆ ขอนำภาพบรรยากาศในร้านน้ำชา-กาแฟในอาคารสถานีสงขลาจาก สมุดภาพสงขลา พ.ศ.๒๕๕๑ ของคุณ เอนก นาวิกมูล
มาให้ชมกันครับ

[หม่องวิน มอไซ]

ในหนังสือ นำเที่ยวสงขลา ซึ่งจัดพิมพ์ขึ้นในโอกาสจัดประชุมใหญ่ สันนิบาตเทศบาลแห่งประเทศไทย ครั้งที่ ๒ พ.ศ. ๒๕๐๔
ณ ตึกเคหะศาสตร์ วิทยาลัยเทคนิคภาคใต้ จ.สงขลา มีภาพนี้ครับ
ซึ่งเป็นหลักฐานสำคัญ ทำให้ทราบว่า ซุ้มประตูสวนเสรีที่คุณลูกแมวถ่ายมานั้น สร้างก่อน พ.ศ. ๒๕๐๔ ครับ
และมีตัวเลข พ.ศ. 2486 อยู่นานแล้ว

[หม่องวิน มอไซ]

นอกจากนี้ยังพบว่าภาพที่ท่านคนเขารูปช้างนำมาให้ชม จากหนังสือ สมบัติเมืองสงขลา

ยังปรากฏอยู่ในหนังสือ นำเที่ยวสงขลา พ.ศ. ๒๕๐๔ อีกด้วย
และจากที่ทราบว่า ภาพไม้ดัดในสวนเสรี ที่พี่เอนก นาวิกมูลนำมาลงในสมบัติเมืองสงขลา ข้างหลังภาพเขียนว่าเป็น พ.ศ. ๒๕๐๓
จึงน่าจะเป็นภาพในชุดเดียวกับภาพซุ้มประตูสวนเสรีในหนังสือ นำเที่ยวสงขลา

สรุปว่าซุ้มประตู สร้างก่อน พ.ศ. ๒๕๐๓ อย่างแน่นอนครับ
ซึ่งปีนี้ก็มีอายุเกิน ๕๐ ปีแล้ว
ถือว่าเป็นโบราณวัตถุหรือโบราณสถานได้ครับ  ;)

[พี่]

วันที่ 16 ตุลาคม 2503 ซุ้มประตูก็ใช้งานอยู่แล้ว
ตามภาพที่ท่านเขาช้างลงไว้

[หม่องวิน มอไซ]

ขอบคุณครับ นับเป็นตัวอย่างที่ดีในการถ่ายภาพครับท่าน"พี่" เวลาไปเที่ยวที่ไหน
๑. ถ่ายให้ติดประตู หรือป้าย landmark ต่าง ๆ มาด้วย
๒. เขียนวันที่ไว้หลังภาพด้วย
๓. ถ่ายให้ครบ ปละหัวนอน ปละตีน  ออก ตก ซ้าย ขวา หน้า หลัง บน ล่าง
ถ่ายไว้ก่อน วันหน้ามีคุณค่าเอง

ภาพสวนเสรี เมื่อ ๕๐ ปีก่อน กลายเป็นหลักฐานสำคัญยิ่งในวันนี้ครับ  ;D