ที่รฦกแห่งการเปิดทางรถไฟหลวงสายใต้ ๒๔๕๙ [หนังสือหายาก]

[ลูกแมวตาดำๆ]

๒๗. ภูมิภาพที่ทุ่งสง



ชมภาพใหญ่ได้ที่นี่ครับ
http://biochem.flas.kps.ku.ac.th/rft/060.jpg

[ลูกแมวตาดำๆ]

๔๑

เมืองทวายซึ่งเปนของอังกฤษนั้น อยู่ห่างประมาณ ๒๐ กิโลเมเตอร์
เท่านั้น ตามทางรถไฟตอนนี้ไม่มีหมู่บ้านที่สำคัญเลย จนถึงบาง
ตะพานซึ่งอยู่ที่ระยะ ๓๗๙ กิโลเมเตอร์จากกรุงเทพ ฯ นั้น

ที่บางตะพานนี้เปนตลาดแลที่ประชุมชนของชาวบ้านต่าง ๆ ที่
อยู่ใกล้เคียง เมื่อประมาณ ๓๐ ปีมาแล้ว ได้มีบริษัทชาวยุโรปได้
ขออนุญาตขุดหาแร่ทองคำตามในป่าแลภูเขาซึ่งอยู่ทางทิศตวันตกนั้น
แต่หาเปนผลสำเร็จไม่ เพราะได้ซื้อเครื่องจักร์ใหญ่โตเกินกว่าการไป
ใช้ เวลานี้มีแต่ชาวบ้านไปเที่ยวหาทองโดยใช้วิธีร่อนแต่ในชั่วเวลา
บางเดือนที่ไม่มีความไข้ร้ายแรง แลผลประโยชน์ที่ได้จากการร่อน
ทองนี้ ก็พอเปนค่าใช้สรอยของพวกชาวบ้านเหล่านั้นได้ในชั่วปีหนึ่ง
ทองคำบางตะพานนี้นิยมกันว่าเปนทองคำซึ่งมีเนื้อสุกดีที่สุดที่จะร่อน
หาได้ในกรุงสยาม

ตอนตั้งแต่บางตะพานถึงชุมพรนั้น ทางรถไฟกลับตัดห่างจาก
ฝั่งทะเลแลหมู่บ้านต่าง ๆ ไปหาภูเขาข้างทิศตวันตก ที่ตัดทางรถไฟ
เข้าไปหาเขาเช่นนี้ ก็เสมอได้เปิดท้องที่ซึ่งมีดินอันอุดมเหมาะ
แก่การเพาะปลูกพืชน์ผลต่าง ๆ ขึ้นอีกมากมาย ซึ่งทิ้งรกร้างว่าง
เปล่าอยู่ เพราะไม่มีคมนาคมดี ท้องที่เหล่านี้เปนที่อยู่สูงกว่า
ระดับน้ำทะเลตั้งแต่ ๘๐ ถึง ๑๐๐ เมเตอร์ เปนเนื้อที่กว้างใหญ่
ประมาณ ๑๕๐ กิโลเมเตอร์ จัตุรัศ

[ลูกแมวตาดำๆ]

๔๓

ได้ แต่ลักษณของภูมิที่นั้นเปนคลื่นด้วยมีเนินย่อม ๆ อยู่มาก จะ
เปนที่เหมาะสำหรับการประลองยุทธแห่งหนึ่ง เพราะน้ำจืดก็จะหาได้
ตามห้วยแลลำน้ำต่าง ๆ อันไหลผ่านไปในท้องที่เหล่านี้

ในท้องที่อันมีดินอุดมดังนี้ แต่ปราศจากต้นไม้ใหญ่ดังกล่าวมาแล้ว
ดูก็น่าปลาดมาก มีผู้ได้สันนิษฐานกันว่าชรอยที่เหล่านี้จะถูกหางลม
ใต้ฝุ่นซึ่งเป็นลมพายุห์ใหญ่อันเกิดขึ้นในทะเลจีนทุกปี แต่ประมาณ
ใน ๕๐ ปี หางหรือปลายของลมพายุห์ใต้ฝุ่นนั้น จึงจะพัดมาถึง
พระราชอาณาจักร์แถบนี้สักครั้งหนึ่ง ท้องที่เหล่านี้ก็คงจะได้ถูกลมใต้
ฝุ่นมาแล้ว ต้นไม้ใหญ่จึงได้หักโค่นลงหมด ที่ซึ่งเปนป่าไม้อันร่มรื่น
อยู่เดิมไม่มีหญ้าขึ้นรกนั้น เมื่อต้นไม้ใหญ่โค่นลงหมดแล้ว ก็กลาย
เปนที่แจ้ง หญ้าคาก็ขึ้น เมื่อที่เหล่านี้กลายเปนทุ่งหญ้าคาไปแล้ว
ตามธรรมดาก็มีไฟป่าไหม้ทุกปี ต้นไม้ขึ้นไม่ได้จึงกลายเปนที่เตียน
โล่ง ดังปรากฏอยู่ในทุกวันนี้

อนึ่งหางของลมใต้ฝุ่นเช่นนี้ ก็ได้พัดเข้ามาถึงท้องที่ใต้แถบ
นี้ลงไป เมื่อ พ.ศ.๒๔๓๕ เมื่อคราวเมืองไชยาล่มนั้น แต่ในท้องที่นี้
มีผู้คนอยู่แทบทั่วไปจึงได้ทราบกันว่าลมพายุห์เช่นนั้น ทำให้เสียหาย
อย่างไร บรรดาผู้ที่โดยสานไปในรถไฟเมื่อเข้าในบริเวณอำเภอไชยา
แล้ว ถ้าสังเกตดูภูเขาแลต้นไม้ในท้องที่เหล่านั้นก็จะเห็นได้ชัดเจน
ทีเดียว ว่าด้านของเขาที่ถูกลมใต้ฝุ่นนั้นเตียนหมดไม่มีต้นไม้ขึ้น
ส่วนด้านที่บังลมนั้น มีต้นไม้ขึ้นอยู่โดยบริบูรณ์ ส่วนไม้ที่หักโค่น
ลงนั้นยังมีเหลืออยู่ ที่ยังดีเอามาใช้การรถไฟได้บ้างก็มี

[ลูกแมวตาดำๆ]

๒๘. อุโมงค์, ทางทุ่งสง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๒๙. ถ้ำตลอดที่ทุ่งสง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๓๐. ท่าจอดเรือที่ตรัง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๓๑. สถานีรถไฟตรัง



หมายเหตุ ปัจจุบันนี้คือ สถานีรถไฟกันตัง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๓๒. เหมืองแร่, ภูเก็ต

[ลูกแมวตาดำๆ]

๓๓. ถนนระหว่างทับเที่ยงแลช่อง



ช่อง น่าจะหมายถึง ตำบลช่อง อำเภอนาโยง จังหวัดตรังในปัจจุบัน
ซึ่งเป็นช่องเขาสามารถเดินทางระหว่างอ่าวไทยกับอันดามันได้

[ลูกแมวตาดำๆ]

๔๓

ท้องที่เหล่านี้น่าจะเหมาะสำหรับการเลี้ยงแลผสมสัตว์ ตาม
ภูเขานั้นเปนที่ทำเลดีสำหรับเที่ยวยิงสัตว์ป่าต่าง ๆ เวลานี้ได้มีชาว
กรุงเทพ ฯ ออกไปลงทุนรอนจับจองที่ดินทำการเพาะปลูกอยู่บ้างแล้ว
พืชน์ผลที่ขึ้นได้งามดีนั้น คือ ธัญญชาติต่าง ๆ , พริกไทย, ยาสูบ,
อ้อย, หมาก, มะพร้าว, พลู, ฝ้าย, ถั่วต่าง ๆ, พริก, มะเขือ, ยาสูบ,
เข้าโภช, แตงโม, แตงกวา, ผักกาดหัว, ฟักเขียว, ฟักทอง, ฯ ล ฯ ฯ ล ฯ
ผลไม้มี ทุเรียน, มะม่วง, ขนุน, ส้มโอ, แลส้มอื่น ๆ น้อยหน้า, สัปรส,
ฯ ล ฯ ส่วนป่าไม้ที่มีอยู่ในบริเวณใกล้เคียงมีพรรณไม้ต่าง ๆ ที่ดี คือ
ไม้เคี่ยม, ไม้มะค่า, ไม้ตะเคียนทอง, ไม้ยาง, สัตว์ต่าง ๆ ที่ผสมแล
เลี้ยงกันนั้น คือ ม้า, โค กระบือ, แพะ, สุกร, ห่าน, เป็ดแลไก่
เปนต้น ส่วนช้างที่ใช้เปนพาหนะนั้น ตามธรรมดาย่อมจับช้างป่ามา
เลี้ยงใช้ การจับปลานั้นมีตลอดไปตามชายทะเล สถานีที่สำคัญใน
ตอนนี้ คือ สถานีบ้านกรุดแลบางสนเปนต้น สัตว์ป่าอย่างใหญ่ที่มี
อยู่ในป่าดงแถบนี้มีอยู่มากหลายอย่าง เช่น เสือใหญ่, เสือดาวทั้งลาย
ตลับแลดำ, หมีดำ, ช้าง, สมเสร็จ, เลียงผา, วัวป่า, กวางแลอีเก้ง
เปนต้น ส่วนสัตว์ป่าต่าง ๆ จำพวกที่มีปีกนั้น มีนกยุง, ไก่ป่าต่าง ๆ,
นกเปล้าแลนกเขาต่าง ๆ เปนต้น สัตว์เหล่านี้มีอยู่ตลอดปี นกปากซ่อม
นั้นในเทศกาลของนกเหล่านี้มีชุมมาก

เมื่อออกจากบางตะพานแล้ว ตำบลสำคัญที่แรกถึงนั้น ก็คือ
ชุมพรซึ่งอยู่ที่ระยะกิโลเมเตอร์ ๔๖๘ สินค้าสำคัญของจังหวัดนี้ ก็คือ
ปลาทะเลต่าง ๆ มีปลาทูเปนอาทิ รังนกแลหวายต่าง ๆ รังนกซึ่ง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๔๔

เปนสินค้ามีราคานี้ เก็บมาจากในถ้ำตามเกาะต่าง ๆ ที่เรียกว่า
เกาะรังนก เกาะเหล่านี้มีอยู่ประมาณ ๓๐ เกาะ เปนเกาะเล็ก ๆ ใน
ทะเลตามน่าจังหวัดชุมพร, หลังสวน, แลอำเภอไชยา เกาะรังนก
เช่นนี้ในทะเลสาประหว่างพัทลุงแลสงขลาก็มี แลทางฝั่งตวันตกแห่ง
คาบสมุทรในมณฑลภูเก็ต เช่น ตามน่าจังหวัดพังงา, กระบี้ ฯลฯ ก็
มีอยู่เหมือนกัน จากเกาะเหล่านี้รัฐบาลได้ค่าอากรรังนกนี้ ในปีหนึ่ง
เปนเงินประมาณ ๘๐,๐๐๐ บาท นกอีแอ่นชนิดนี้ชอบทำรังในถ้ำแล
ซอกเขาตามเกาะในทะเลที่ไม่มีคนอยู่ รังนกเหล่านี้เข้าใจกันว่า ทำ
ด้วยเขฬะของนกซึ่งสำรอกออกมา จีนนิยมว่ากินมีกำลังเปนของดี
จึงเปนสินค้าดีมีราคาที่ส่งไปขายในเมืองจีนอย่างหนึ่ง รังนกที่เก็บ
ครั้งแรกนั้นจัดว่าเปนชนิดอย่างดีที่หนึ่ง ด้วยมีน้ำหนักมากแลขาว
กว่ารังนกที่เก็บได้ในครั้งที่ ๒ แลที่ ๓ นั้น

เวลาที่นกใช้ทำรัง ๆ หนึ่งนั้น กินเวลาราว ๑๐ วัน รังที่ทำ
ครั้งที่ ๒ แลที่ ๓ นั้นเปนรังที่ทำโดยด่วน แลรังที่นกทำเปนครั้งที่ ๓
นั้น ตามธรรมดาย่อมปล่อยให้นกไข่แลฟักไข่ของมันเพื่อเปนพืชพรรณ
ต่อไป รังนกที่ทำในครั้งที่ ๑ แลที่ ๒ ทำโดยนกตัวเมียพวกเดียว
ไม่ได้รับความช่วยเหลือจากตัวผู้เลย แต่รังที่ทำครั้งที่ ๓ นั้น นก
ตัวผู้ช่วยทำด้วย เพราะจวนจะถึงเวลาไข่ต้องรีบทำให้แล้วทัน การ
ทำรังครั้งที่ ๓ ซึ่งเปนการรีบเร่งมากนั้น บางคราวปีกของนกนั้น
ติดแน่นอยู่กับเขฬะหรือสิ่งที่นกใช้ทำรัง เพราะเปนของที่เหนียงแล
แห้งเร็ว จนปีกของนกนั้นติดแน่นอยู่จนนกนั้นตายก็มี รังนก

[ลูกแมวตาดำๆ]

๓๔. วะนาที่ช่อง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๓๕. เรือนในวะนาที่ช่อง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๓๖. ลำธารในวะนาที่ช่อง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๓๗. น้ำตกในวะนาที่ช่อง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๓๘. ศาลาที่พักระหว่างพัทลุงแลช่อง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๓๙. ถนนจากพัทลุงถึงช่อง (ทรงถ่าย)

[ลูกแมวตาดำๆ]

๔๕

อีแอ่นที่ใช้กินกันนี้ปรากฏว่าเมื่อได้แยกธาตุตรวจดูแล้ว เปนสาหร่าย
ทะเลอย่างหนึ่ง หาใช่เขฬะที่เข้าใจกันว่านกสำรอกออกมาจากทรวง
อกนั้นไม่ น่าที่เก็บรังนกชนิดนี้เก็บกันในน่าลมมรสุมตวันตกเฉียงใต้
ภูมิภาพของหมู่เกาะรังนกเหล่านี้งดงามมาก

จากชุมพรมีถนนข้ามคาบสมุทไปยังกระบูรี ซึ่งอยู่ไม่ไกลจาก
ระนองซึ่งเปนที่ทำเหมืองแร่ดีบุกอันสำคัญแห่งหนึ่งนั้น แลที่กระบูรี
นั้นก็มีไร่นาที่ดีอยู่มาก

ตำบลสำคัญถัดชุมพรลงไปนั้น คือ หลังสวน ซึ่งตั้งอยู่ที่ระยะ
กิโลเมเตอร์ ๕๓๓ จากกรุงเทพฯ ที่หลังสวนนั้นมีสวนผลไม้ต่าง ๆ มาก
แลมีการจับปลาด้วยเหมือนกัน ปลาทูนั้นนับว่าเปนปลาสำคัญตาม
ชายทะเลของจังหวัดเหล่านี้ อนึ่งปลาทูนี้ในเทศกาลของมันย่อมมี
ชุกชุมมาก ตั้งแต่หลังสวนขึ้นไปถึงปากน้ำเจ้าพระยา ชาวประโมง
ทำโป๊ะไว้ให้เข้าแล้วจับด้วยอวนอย่างหนึ่ง ปลาทูนี้เปนสินค้าใหญ่ส่ง
ออกไปจำหน่ายยังเมืองต่างประเทศ อย่างใส่เกลือตากแห้งบ้างเปน
ปลาทูน้ำบ้าง พวกชาวประโมงเหล่านี้ เช่น ชาวประโมงในมณฑล
ปัตตานี้นั้น กล่าวกันว่าเมื่อดำลงไปตามโขดต่าง ๆ ในทะเลที่ปลา
ชอบอาไศรย์นั้นแล้วฟังดู ถ้าทีฝูงปลาอยู่ ณ ที่ใดแล้วก็อาจจะทราบได้
แต่ไกลแล้วก็ลงอวนล้อมจับเอา

แร่ดีบุกนั้นก็มีอยู่ตามภูเชาในมณฑลสุราษฎร์นี้ แลมีพวกจีน
ทำกันได้ประโยชน์ดีอยู่ ส่วนผลไม้ต่าง ๆ นั้นมีอุดมมาก เช่น ทุเรียน
มังคุด, มะม่วง, ขนุน, เงาะ, แลลางสาด, เปนต้น นามที่เรียกว่า

[ลูกแมวตาดำๆ]

๔๖

หลังสวนนั้น บางทีจะหมายความว่าเปนรังหรือคลังของสวนก็จะเปน
ได้ เพราะมีสวนมาก

ผลไม้ต่าง ๆ ที่หลังสวนนี้เริ่มออกก่อนผลไม้ในกรุงเทพฯ แล
เมื่อรถไฟระหว่างกรุงเทพฯ แลหลังสวน เดินติดต่อถึงกันได้เสมอแล้ว
ชาวสวนในจังหวัดนี้คงจะส่งผลไม้ต่างๆ โดยทางรถไฟขึ้นมาจำหน่าย
ในกรุงเทพฯ แลจังหวัดต่าง ๆ ได้ราคาดี เพราะผลไม้ต่าง ๆ ในกรุง
เทพฯ ยังไม่มีขาย ทั้งชาวกรุงเทพฯ ก็จะมีผลไม้ต่าง ๆ เช่น มังคุด
ทุเรียน ฯลฯ กินได้นานกว่าแต่ก่อน ที่ดินในคาบสมุทตอนใต้ซึ่งเปน
ดินสีแดงอันนับว่าเปนดินอุดมดีชนิดหนึ่ง ทั้งเปนทำเลอันเหมาะ
สำหรับการเพราะปลูกพืชพรรณต่าง ๆ นั้น ยังมีว่างเปล่าอยู่มาก

อนึ่ง ที่ปากน้ำหลังสวนนี้มีหินใต้น้ำอยู่แห่งหนึ่ง เรียกกันว่า
หินคันนา เพราะมีสัณฐานเปนพืดยาวคล้ายกับคันนายาวประมาณสัก
๔๐ ถึง ๕๐ เส้น แลกั้นทางลมมรสุมที่จะพัดมานั้นอยู่ด้วย หิน
ใต้น้ำนี้เวลาน้ำลงมากจะเห็นบางตอนผุดขึ้นมาปริ่มน้ำ ถ้าจะทำ
กำแพงกันคลื่นเสริมขึ้นบนคันหินใต้น้ำนี้ แลทำเครื่องหมายทาง
สำหรับเรือเข้าออกไว้ด้วยแล้ว บางทีก็จะป้องกันคลื่นในฤดูมรสุม
ได้ดี เพราะน้ำข้างภายในหินแลในลำแม่น้ำหลังสวนนั้นก็ลึกพอ
สำหรับเรือใหญ่ขึ้นไปได้ถึงทางรถไฟ ด้วยเรือที่บรรทุกเครื่องรถไฟนั้น
ได้เคยขึ้นไปมากแล้ว ผู้เดินเรือที่ไม่ชำนาญในน่านน้ำนี้ เวลาเข้า
ออกย่อมกลัวหินใต้น้ำนี้มาก

[ลูกแมวตาดำๆ]

๔๐. สพานเขาเทวะดา ใกล้นาวง (ทรงถ่าย)



หมายเหตุ นาวง เป็นชื่อหมู่บ้าน ปัจจุบันอยู่ริมทางหลวงหมายเลข 4 (เพชรเกษม)
ในตำบลบ้านนา อำเภอศรีนครินทร์ จังหวัดพัทลุง

[ลูกแมวตาดำๆ]

๔๑. วะนาที่นาวง พัทลุง (ทรงถ่าย)

[ลูกแมวตาดำๆ]

๔๒. อุโมงค์ ทางร่อนพิบูลย์