ภาพเก่าเมืองสงขลา

[หม่องวิน มอไซ]

ผมสบายดีเหมือนเดิมครับพี่คนเขารูปช้าง ขอบคุณมากครับ
มายืนยันว่ายังไม่หายไปไหนครับ 

[Singoraman]

ช่วงเดือนมีนาคม เทศบาลสงขลา จะจัดงาน "3ปี ถนนคนเดิน" มีคิวให้ผมนำเสนอภาพเก่าข้างกำแพง
ยังไง ๆ อาจจะนำภาพชุดนี้ไปเป็นโจทย์ในการเสวนา คงสนุกและได้พบหน้ากันอีกสักรอบนะครับ
ส่วนภาพวัด ผมเองยังไม่ทิ้งวัดโพธิ์ ศาลาหัวยาง และ วัดโรงวาส ครับ

[พี่]

ขอตั้งข้อสังเกต

จากภาพนี้ ช่วงเวลาที่ถ่ายภาพ น่าจะเป็นช่วงเช้า เพราะตำแหน่งเงาของผู้คนทอดยาวไปทางขวามือทำมุมกับดวงอาทิตย์ในแนวเฉียงกับตัวโบสถ์
ถ้าเป็นช่วงบ่าย ทิศทางของเงาจะค่อนไปทางซ้ายมือ  ตามลักษณะขึ้นลงของดวงอาทิตย์ที่ปรากฏในเขตตัวเมืองสงขลา

ถ้าภาพนี้ถ่ายตอนเช้า และโบสถ์หันหน้าไปทางทิศตะวันออก ก็จะสอดคล้องกับวัดศาลาหัวยาง ???

[หม่องวิน มอไซ]

ประเด็นเรื่องแสงเงา น่าสนใจมากครับท่าน"พี่"

แต่มีข้อสังเกตว่า ภาพถ่ายของ ดร.บอม ที่วิเคราะห์ยืนยันได้ 100% ว่าเป็นวัดศาลาหัวยางนั้น คือ ภาพนี้ครับ



จะเห็นว่าลักษณะอาคาร และบริบทรอบ ๆ แตกต่างจากภาพปริศนา

ดูเพิ่มเติมเกี่ยวกับการวิเคราะห์ภาพของ ดร.บอม ได้ที่นี่ครับ
http://gimyong.com/talung/index.php?topic=10369.35

[แฟนเก่าชื่อส้ม]

ภูมิใจจัง ที่เมืองบ่อยาง มีความหลังมีความสำคัญมากมาย

[จอมยุทธร้อยลี้]

ภาพนี้คือวัดอะไรครับในเมืองสงขลา ?

ภาพนี้น่าจะเป็นวัดแจ้งครับ 

[หม่องวิน มอไซ]

ขอบคุณมากครับ เดี๋ยวต้องหาภาพวัดแจ้งมาดูเปรียบเทียบแล้วครับ

วัดโพธิ์ ก็คล้าย ๆ ครับ ลองดูภาพของ ดร.บอม เจดีย์หน้าโบสถ์คล้าย ๆ กับในภาพปริศนาเลยครับ
http://www.baum.com.au/Dr_J_Baum/archiv_foto/small/23/23176-Siam,_chram_Vat_Poh,_Singora,_8.VII.1929.jpg

ภาพของ ดร.บอม แต่รู้สึกว่าภาพในลิงค์ข้างบนนี้มีปัญหาถ่ายภาพซ้อนกับภาพอื่นครับ

[หม่องวิน มอไซ]

ข้อมูลเกี่ยวกับวัดแจ้ง เพื่อประกอบการวิเคราะห์ครับ
http://gimyong.com/talung/index.php?topic=17548.70

[คนชาย]

น่าจะบอกอะไรได้นิดหน่อยจาก
http://www.skru-slb.com/slb2/gis/temples/songkhla/a_mueang_songkhla/9001012008/9001012008_ortho.htm

อุโบสถ ๑ หลัง กว้าง ๑๒.๑๙ เมตร ยาว ๒๐.๔๙ เมตร โครงสร้างอาคารก่ออิฐถือปูน ลักษณะสถาปัตยกรรมไทย หลังคาทรงไทยชั้นเดียว มุงกระเบื้องเคลือบดินเผาสีแดง สร้างขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย โดยพระยาศรีสมบัติจางวาง (บุญชิ้น ณ สงขลา) ผู้สำเร็จราชการเมืองสงขลา ซึ่งเป็นบุตรของพระยาศรีสมบัติจางวาง (บุญชิ้น ณ สงขลา) ได้ทำการบูรณปฏิสังขรณ์อุโบสถหลังนี้ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ สิ้นเงิน ๓๖๑ เหรียญ เป็นครั้งที่ ๑

หอระฆัง ๑ หลัง กว้าง ๔.๒๕ เมตร สูง ๕.๑๙ เมตร ลักษณะสถาปัตยกรรมจีนผสมยุโรปก่ออิฐถือปูน

เจดีย์ ๓ เจดีย์ ประดิษฐานอยู่หน้าอุโบสถ เจดีย์องค์กลางเป็นองค์ประธานมีกำแพงแก้วสี่เหลี่ยมล้อมรอบ ๒ ชั้น เป็น ๒ ระดับ กำแพงแก้วชั้นในสูงกว่าชั้นนอกมีประตูเข้าทั้ง ๔ ด้าน และแต่ละด้านมีบันไดขึ้น-ลง ๕ ขั้น ใช้กระเบื้องเคลือบสีเขียวลายโปร่งแบบศิลปะจีนประดับในช่องของกำแพงแก้ว บันไดทุกด้านขึ้นถึงฐานเจดีย์ได้ รูปทรงเจดีย์องค์ประธานเป็นเจดีย์เหลี่ยมย่อมุมสิบสอง ซึ่งเป็นรูปแบบของสถาปัตยกรรมสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น องค์เจดีย์เป็นรูประฆังคว่ำบนฐานเป็นบัวกลุ่ม เหนือองค์ระฆังมีบัลลังก์ เสาและซุ้มมี ๑๒ ช่อง เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย ๑๒ องค์ เหนือบัลลังก์ขึ้นไปมีบัวกลุ่มซ้อมกันเป็น ๓ ชั้น ทำเป็นปล้องไฉนแล้วถึงปลียอดและหยาดน้ำค้างหรือลูกแก้ว ส่วนฐานทำเป็นย่อมุมสิบสองลดหลั่นกันลงมา มี ๓ ชั้น ส่วนกำแพงแก้วทำเป็นสี่เหลี่ยมทั้ง ๒ ระดับ ไม่มีการย่อมุม พ.ศ.๒๕๓๕ พระครูปราโมทย์โพธิคุณพร้อมด้วยคณะพุทธบริษัทได้บูรณะปฏิสังขรณ์"







ติดตาม  และ  ชื่นชม  ทุกท่านผู้รู้ครับ

[หม่องวิน มอไซ]

โห สุดยอดมากครับ 

เป็นวัดโพธิ์ปฐมาวาสจริง ๆ ครับ ในที่สุดก็ไขปริศนาได้ ขอบคุณท่าน"คนชาย"มาก ๆ ครับ
ชัดเจนทั้งหอระฆัง ทั้งเจดีย์เลยครับ งานนี้

[หม่องวิน มอไซ]

แสดงว่าภาพปริศนานี้ ถ่ายในช่วงบ่ายที่ดวงอาทิตย์คล้อยไปทางทิศตะวันตกแล้ว
ตากล้องถ่ายจากถนนไทรบุรี หันหลังให้ทะเลสาบ หันหน้าไปทางทิศตะวันออกเข้าสู่โบสถ์นะครับ

สำหรับศาลาการเปรียญ ที่อยู่ทางทิศเหนือของอุโบสถ (ทางซ้ายมือของอุโบสถในภาพ) อาจจะสร้างในภายหลังก็ได้นะครับ เพราะมองไม่เห็นในภาพ หรือหอระฆังกับต้นไม้บังก็ได้ ไม่แน่ใจครับ

ในแผนที่เทศบาลเมืองสงขลา 2478 ไม่มีศาลาการเปรียญครับ มีแต่อุโบสถ

[คนชาย]

เห็นคล้ายๆ  แว๊บๆอยู่ในกรอบนะครับ  ไม่แน่ใจว่าเป็น ศาลาการเปรียญ หรือเปล่า



ช่วยวิเคราะห์หน่อยครับ  ผมไม่แม่นเรื่อง พ.ศ.

[พี่]

ขอบคุณ คุณ"คนชาย" และทุกท่านที่ช่วยให้ความกระจ่างเรื่องภาพวัดโพธิ์

เอาภาพลายเส้นมาดูเปรียบเทียบกันอีกครั้ง ที่คุณ"คนชาย" บอกว่า
...เห็นคล้ายๆ  แว๊บๆอยู่ในกรอบนะครับ  ไม่แน่ใจว่าเป็น ศาลาการเปรียญ หรือเปล่า ...

[Big MaHad]

สุดยอดมากเลยครับทุกท่าน ขอชื่นชมจริงๆครับ ตัวกระผมนั้นถนัดแต่ตั้งโจทย์ และหาคำถามมาถาม แต่แก้ไม่ค่อยจะถูกครับ อิอิ

แล้วไม่ทราบว่าซุ้มประตูในภาพและกำแพง โดนรื้อไปในปีไหนครับนี่

[คนเขารูปช้าง]

ถ้ามีภาพหอระฆังชัดเจนแบบนี้ ที่ผมคิดไว้เดิมผิดแน่ เมื่อผมไปดูภาพลายเส้นให้ละเอียดอีกครั้ง  โครงสร้างอุโบสถในภาพลายเส้นนั้นใช่วัดโพธิ์ครับ ในภาพถ่ายเก่าของMonsieur Jules Claine นั้นจั่วและช่อฟ้าทางขวารับแสงโอเวอร์
ไปทำให้ผมเข้าใจผิดว่าจะมีช่องด้านหน้าทั้งหมด ๖ ช่องครับ แต่ภาพลายเส้นยืนยันชัดว่ามีแค่ ๕ ช่อง
วินาทีนี้ผมก็คิดว่าเป็นวัดโพธิ์ฯเช่นกันครับ ส่วนลายละเอียดช่อฟ้านั้นอาจลดน้อยลงเมื่อมีการบูรณะภายหลัง
เพราะ Monsieur Jules Claine ถ่ายไว้ก่อน ดร.บอม นานพอควรทีเดียว
แต่ที่ผมยังติดใจอยู่อีกหน่อยคือ ในแผนที่ 2478 ซึ่งคิดว่าลงลายละเอียดได้ดีมาก ไม่มีตำแหน่งหอระหอระฆัง
และเจดีย์ทั้งสามที่หน้าอุโบสถครับ
ผมได้ตักส่วนแผนที่ 2478 บริเวณวัดโพธิ์ฯ มาและลงมุมถ่ายภาพที่ อจ.หม่องฯ ว่าไว้
วงกลมเขียวคิดว่าหอระฆัง
วงกลมน้ำเงินคิดว่าน่าเป็นตำแหน่ง สามเจดีย์

[คนเขารูปช้าง]

เมือผมเข้าไปดูในลิงค์ที่คุณ คนชายทำไว้ให้ คิดว่าเป็นไปได้มากครับ อจ.หม่องฯที่ ศาลาการเปรียญ
นั้นมีอยู่นานแล้ว คือสีเหลี่ยมตรงปลายลูกศรสีแดงด้านขวาในรูปแผนที่วัดโพธิ์ฯ2478
ดูจากลักษณะโค้งของทางเข้าศาลาการเปรียญ

[หม่องวิน มอไซ]

ขอบคุณพี่คนเขารูปช้างมากครับ
ในแผนที่ปี 2478 น่าสงสัยเรื่องตำแหน่งของเจดีย์กับหอระฆังจริง ๆ นั่นแหละครับ เหตุใดไม่ลงรายละเอียดไว้

และในภาพถ่าย ดูเหมือนระดับด้านหน้าของศาลาการเปรียญกับอุโบสถ ดูใกล้เคียงกัน
แต่เหตุใดในแผนที่ รูปสี่เหลี่ยมที่คาดว่าเป็นศาลาการเปรียญจึงอยู่ค่อนมาทางทิศตะวันตกมากกว่าอุโบสถนะครับ

[หม่องวิน มอไซ]

ภาพเชิงซ้อนระหว่างแผนที่ปี ๒๔๗๘ กับ Google Earth ครับ
จะเห็นว่าอุโบสถซ้อนกันได้พอดี แต่ศาลาการเปรียญหายไป ไม่มีในแผนที่ครับ

[คนชาย]

ไปเจอมาอีกอันครับ   --พงศาวดารเมืองสงขลา ตอนที่ ๑ เล่มที่ ๓๐-- 
ตามลิงค์นี้  http://77.nationchannel.com/video/121643/ 

มีอยู่ตอนหนึ่งบอกว่า 

"วัดโพธิ์ปฐมาวาสเป็นวัดโบราณสมัยกรุงศรีอยุธยา เบื้องต้นไม่มีหลักฐานปรากฏ ต่อมาสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น รัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ปรากฏตามหลักฐานพงศาวดารเมืองสงขลาว่า พระยาศรีสมบัติจางวาง (บุญซิ้น ณ สงขลา) ผู้ตรวจราชการพิเศษเมืองสงขลา ได้สร้างอุโบสถแลโรงธรรมไว้ กาลต่อมาสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เจ้าพระยาวิเชียรคีรี (บุญสังข์ ณ สงขลา) ผู้สำเร็จราชการเมืองสงขลา ซึ่งเป็นบุตรของพระยาศรีสมบัติจางวาง (ผู้สร้าง) ได้ทำการบูรณปฏิสังขรณ์ และสร้าง ศาสนสถานเพิ่มเติม ปรากฏจนถึงขณะนี้ "

"โรงธรรม"  ที่กล่าวอ้างใน พงศาวดารเมืองสงขลา  อาจจะเป็น "ศาลาการเปรียญ" ตอนนี้ได้หรือไม่ครับ 

ถ้าใช่  แสดงว่า  อุโบสถ และ ศาลาการเปรียญ  น่าจะสร้างมาพร้อมๆกัน?

แต่ถ้าไม่ใช่  โรงธรรม  ของวัดอยู่ตรงไหน??

พยายามอ่าน  พงศาวดารเมืองสงขลา  แต่ตาลายมากครับ  ไม่ไหวๆ  เยอะจัด

[Singoraman]

ได้แต่ขอบคุณทุกกระทู้ครับ
เป็นประโยชน์แก่บ้านเมืองสงขลา ในวาระ 3 ปีสงขลาแต่แรก พอดีเลยครับ

[IceWolf]

ส่วนตัวผมค่อนข้างชอบภาพนี้ เพราะทำให้เห็นภาพกำแพงเมืองได้ชัดเจนขึ้น แต่ก็ไม่รู้อยู้ดีว่าเป็นกำแพงบริเวณไหนครับ

เป็นส่วน วัดหัวป้อมนอกครับที่ แต่รื้อ รากฐานไปแล้ว

[dj cop]

ลักษณะของกำแพงเมืองสงขลานั้น ด้านในมีชานให้คนเดินตรวจการณ์มองอกไปด้านอกได้ครับ
ตามรูปประกอบกำแพงที่ถนนจะนะขณะบูรณะ
ดังนั้นผมจึงคิดว่าเป็นการถ่ายภาพด้านในกำแพงเมืองด้านตะวันออก(ตามแนวถนนรามวิถี)
โดย Monsieur Jules Claine หันไปทางเหนือ ซึ่งเขาตังกวนอยู่นอกกำแพงทางเหนือ(ถ้าผมคิดไม่ผิดว่าที่ลงเส้นสีน้ำเงินไว้เป็นเขาตังกวน)

เข้ามาชมในกระทู้นี้ได้รับความรู้เกี่ยวกับเมืองสงขลาอย่างมาก ไม่เคยรู้มาก่อน ขอขอบคุณสมาชิก web ทุกท่านที่ช่วยกันค้นคว้าหาข้อมุูล และภาพประกอบ เมือวันเสาร์ที่ผ่านมา ได้มีโอกาสไปเดินที่ตลาดเปิดท้ายริมกำแพงเมืองสงขลา ถนนสายนั้นคงเป็นถนนประวัติศาสตร์เพราะมีทั้งอดีตบ้านพักของป๋าเปรม มิวเซียม และกำแพงเมืองเก่า  ถ้าผมจำไม่ผิด ตาไม่ฝาด สมัยตอนเป็นเด็ก เคยไปยืนดูที่กำแพงเมืองฝั่งที่เป็นถนนไม่ใช่ด้านหลัง มีอักษรภาษาอังกฤษจารึกไว้ว่า sultan abdulraman และปี พ.ศ หรือ ค.ศ ไม่แน่ใจ จารึกไว้ชัดเจนด้านหน้ากำแพงเมือง  แต่ปัจจุบันนี้ถูกลบเลือนประวัตศาสตร์ไปซะแล้ว คงจะจริงดังที่เขาว่า ผู้ขนะคือผู้ที่เขียนประวัติศาตร์  เสียดายไม่ได้ถ่ายรูปเอาไว้ เพื่อนสมาชิกใน web ท่านใดมีภาพนี้กรุณาช่วยแชร์หน่อย ขอขอบคุณ