ครั้งหนึ่งของ มิกาโด้ 950

[นายไข่นุ้ย]

    บ่าวไม่ทัน ขอบคุณมากครับ เรื่องราวเก่าๆ

[ซัมเบ้ Note 7 Jr.]

ผมระลึกชาติได้ลางๆ

ตอนผมอายุสัก 4 หรือ 5 ขวบ ผมมีโอกาสที่คุณพ่อพาไปเดินบนสะพานหลังบ้าน(สะพานโรงรถจักร)  ที่จำได้ก็คือ รถจักรไอน้ำทำสับเปลี่ยน ควันเยอะ เสียงน่ากลัว  ผมไม่แน่ใจว่าเป็นรถชนิดใด  เห็นคันอื่นๆจอดนิ่งข้างโรงรถจักรก็เยอะแยะ สีสันก็ไม่สดใสเท่าไหร่ คิดว่าตอนนั้นคงเริ่มทะยอยตัดบัญชีแล้วมั๊งครับ 

หัวดีเซลตอนนั้นก็มีไม่กี่คัน  แต่ที่จำได้ติดตาก็คือ ALS รุ่นแรก สีเดิมๆ ยังไม่ผ่ากระจกให้กว้างแบบทุกวันนี้ หลังคาดำ (ตอนหลังมารู้ว่าเป็นเขม่าควัน) โบกี้โดยสารก็ใช้สีน้ำหมากทุกคัน ....   

[นายไข่นุ้ย]

ผมระลึกชาติได้ลางๆ

ตอนผมอายุสัก 4 หรือ 5 ขวบ ผมมีโอกาสที่คุณพ่อพาไปเดินบนสะพานหลังบ้าน(สะพานโรงรถจักร)  ที่จำได้ก็คือ รถจักรไอน้ำทำสับเปลี่ยน ควันเยอะ เสียงน่ากลัว  ผมไม่แน่ใจว่าเป็นรถชนิดใด  เห็นคันอื่นๆจอดนิ่งข้างโรงรถจักรก็เยอะแยะ สีสันก็ไม่สดใสเท่าไหร่ คิดว่าตอนนั้นคงเริ่มทะยอยตัดบัญชีแล้วมั๊งครับ 

หัวดีเซลตอนนั้นก็มีไม่กี่คัน  แต่ที่จำได้ติดตาก็คือ ALS รุ่นแรก สีเดิมๆ ยังไม่ผ่ากระจกให้กว้างแบบทุกวันนี้ หลังคาดำ (ตอนหลังมารู้ว่าเป็นเขม่าควัน) โบกี้โดยสารก็ใช้สีน้ำหมากทุกคัน ....   

โบกี้สีน้ำหมาก ไม่ทัน  เพราะตอนยังเด็ก ไม่ได้มาอยู่หาดใหญ่ที แต่เคยเห็นในรูป

[ซัมเบ้ Note 7 Jr.]

  โบกี้สีน้ำหมาก ไม่ทัน  เพราะตอนยังเด็ก ไม่ได้มาอยู่หาดใหญ่ที แต่เคยเห็นในรูป

ผมเห็นโบกี้สีน้ำหมากได้ไม่นาน เขาก็เปลี่ยนเป็นสีน้ำเงินตัดขาวที่เราคุ้นตากันนั่นแหล่ะครับ

[นายไข่นุ้ย]

ผมเห็นโบกี้สีน้ำหมากได้ไม่นาน เขาก็เปลี่ยนเป็นสีน้ำเงินตัดขาวที่เราคุ้นตากันนั่นแหล่ะครับ

ที่จริงสีเดิมก็ดีแล้ว จะเปลี่ยนทำไม ปัจจุบันก็ทำสีใกล้เคียงน้ำหมากอีก   

[Mr.No]

ขอบคุณครับสำหรับประสบการณ์ดีๆ.....ถึงผมจะหาข้อมูลได้มากเพียงไร...แต่คงไม่เท่ากับคุณเลยครับ...เพราะคุณได้สัมผัสมันตรงๆ.........หาดใหญ่ 840 อาจจะเป็นรถที่สวยที่สุด ทุ่งสงก็มีครับ 848 สวยงามไม่แพ้กัน.....

อืมม.. 848 นี่เคยประจำหาดใหญ่ครับ  รุ้สึกว่า พขร.ชื่อ นายขับ (เกษียรณแล้วปัจจุบันยังมีชีวิตอยู่)

[peeak]

ผมคิดว่าเวลาที่เราเล่าเรื่องประวัติศาสตร์ให้คนรุ่นหลัง ๆ ฟัง ส่วนใหญ่เรามักจะบึนทึกหรือเล่าแต่ในเรื่องราวที่เป็นข้อมูลด้านวิชาการแทบจะร้อยเปอร์เซนต์  พูดง่าย ๆ คือ ทำให้การเรียนประวัติศาสตร์มัน "แห้งแล้งและจืดชืด"

ดังนั้นผมเห็นว่าการเก็บเกี่ยวและเติมเต็มประวัติศาสตร์..นอกจากจะต้องบันทึกสาระและเนื้อหาด้านวิชาการแล้ว ผมเห็นว่าควรต้องบันทึก เรื่องราว..บรรยากาศ หรือวิถีชีวิต,ในห้วงเวลานั้น โดยเฉพาะตัวบุคคลที่เกี่ยวข้องในประวัติศาสตร์ไว้ให้มากที่สุด จะช่วยให้การถ่ายทอดเรื่องราวประวัติศาสตร์นั้นมองเห็นภาพได้อย่างเข้าใจ.

อย่างเรื่องราวของรถไฟไทยเนี่ยะ...ผมค่อนข้างชื่นชมหลาย ๆท่านที่เป็นแฟนพันธุ์แท้ที่ทุ่มเทและแสวงหาข้อมูลด้านวิชาการจนเรียกได้ว่าเป็น "เซียน" แบบที่คนรถไฟที่ตัวเองขับรถอยู่ทุกวันยังรู้ไม่ถึงครึ่งของตัวตนรถจักรที่ตนเองขับอยู่ด้วยซ้ำ!

เรียกได้ว่า ถ้าปราศจาก "แฟนรถไฟไทย" (ที่บางคนไม่ใช่คนรถไฟด้วยซ้ำ) ลำพังอาศัยฝ่ายประชาสัมพันธ์ของการรถไฟเอง ผมว่าวันนี้ คุณค่าของรถไฟไทย ก็แค่ "วัตถุไปช้า..แถมตกรางซ้ำซาก" ก็แค่นั้น!

เรามักจะพบแต่ด้าน "ข้อมูลทางเทคนิค" ที่มีหลายท่านค่อนข้างมีความรู้ ความสามารถมากมาย แต่ที่ผมคิดว่ายังขาดและไม่ค่อยมีใครใส่ใจก็คือ "ข้อมูลของคน" ในห้วงเวลานั้น

รถไฟ..มันก็แค่ "วัตถุ"   เรารู้ รุ่น..แบบ..ชนิด ..แรงม้า ฯลฯ   แต่ "คน" โดยเฉพาะคนรถไฟที่มีจิตวิญญาน..มีความรักความผูกพันกับรถจักร..เป็นผู้สร้างตำนาน..สร้างเรื่องราว หลายคนโดยเฉพาะหน่วยงานรถไฟเองกลับมองข้ามไม่ได้เก็บข้อมูลคนเหล่านั้นไว้... อย่างน้อย 30 ปีที่ได้เข็มทำงาน ก็น่าจะมีหอเกียรติยศบรรจุเรื่องราวดี ๆ ไว้ให้ ครฟ รุ่นใหม่ใหม่ได้เดินตามและมีแรงบันดาลใจ!

หน้าประวัติศาสตร์สมัยรถจักรไอน้ำที่น่าสนใจ ..เช่น "กรณีรถจักรไอน้ำทำขบวนจากสุไหงโกลก - ปลายทางยะลา ทำขบวนมาถึงบริเวณใกล้สถานีเจาะไอร้อง พขร.นายเปิม พบว่ามีไม้หมอนวางขวางรถไฟ จึงเบาทางและพบว่ามี ขจก.ซุ่มอยู่บริเวณบนเขาข้างทาง จึงตัดสินใจค่อย ๆ เปิดไอรถจักร ใช้ตะแกรงหน้ารถค่อย ๆ ดันไม้หมอนทีวางขวางจนตกไปข้างทางและเปิดไอน้ำหนีเต็มที่..จากนั้นก็มีเสียงปืนยิงลงมาจากทั้งสองข้าง ผล ก็คือ นายเต๋ง(ผมจำชื่อจริงไม่ได้) ช่างไฟ1 ถูกกระสุนปืนคนร้ายได้รับบาดเจ็บ..แต่ผลจากการตัดสินใจของ พขร.นายเปิม ทำให้ขบวนรถไฟนั้นรอดม่าได้หวุดหวิด ..." 

ตัวอย่างที่ผมเล่าข้างต้นนี่ไงครับ... ที่เป็นเกร็ดประวัติศาสตร์ที่ผมคิดว่าเราลืมและละเลยไป

สมัยก่อนผมเคยคุยกับผู้ใหญ่บางท่านในโรงรถจักรหาดใหญ่ว่า "นอกจากเราจะมีข้อมูลด้านบุคลากรเช่น ใคร,ตำแหน่งอะไรแล้ว สิ่งที่ควรเก็บข้อมูลเพิ่มเติมคือ ข้อมูลประสบการณ์การทำงาน เช่น เคยประจำรถอะไรเบอร์อะไร ฯลฯ เพื่อใช้เป็นฐานข้อมูลสำหรับการสร้างข้อมูลทางประวัติศาสตร์ที่จะเป็นประโยชน์ในอีก 20 หรือ 30ปี หรือมากกว่านั้นในอนาคต

ต้องขอบคุณ คุณ peeak ที่นำ link 840 มาให้ชม โดยเฉพาะการได้เห็นภาพ พขร,ช่างเครื่องที่ผมคุ้นเคยในภาพนั้น เอาเป็นถ้ามีเวลาว่าง ผมจะเสาะหาข้อมูลและบรรยากาศต่าง ๆ ในช่วงนั้นมาเขียนให้อ่านกัน  หรือถ้ามีทุนอาจเขียนเป็นพ็อกเก็ตบุ๊คสักเล่มว่าแต่ คุณ peeak หรือคุณคนข้างมาม่า จะช่วยควักกะตั้งค์อุดหนุนสักเล่มมั้ยครับ   

ยินดีครับ.....ผมไม่ได้ทำงานเกี่ยวข้องอะไรกับรถไฟเลยครับ......จุดเริ่มต้นทุกอย่างเกิดจาก 824 และคุณลุง ระลึก...ถึงทำให้ผมขวนขวาย....หาข้อมูลคำบอกเล่าอยู่ตลอดเวลาครับ   848 ผมเห็นภาพถ่ายเต็มคันที่ทุ่งสงครับ....ขอบคุณครับสำหรับข้อมูล

[ซัมเบ้ Note 7 Jr.]

รถจักรไอน้ำแบบแปซิฟิค การวางล้อ 4-6-2  ล้อกำลังจะมี 3 คู่และใหญ่กว่าแบบ 2-8-2 (มิกาโด้)  แต่แบบมิกาโด้มีล้อกำลังมากกว่า( แม้ล้อจะเล็กกว่าแบบแปซิฟิค) แต่ก็ทำขบวนสินค้าหนักๆได้ดีกว่า  ซึ่งแบบแปซิฟิค มักเน้นทำขบวนรถโดยสารที่มีน้ำหนักไม่มากนัก  หรืออย่างรถจักรฮาโนแมคก็มีการวางล้อแบบแปซิฟิคก็ไม่แข็งแกร่งเท่าแมคอาเธอร์ ที่วางล้อแบบมิกาโด้ เช่นกัน  ลุงระลึกก็เคยบอกผมไว้ครับ

แถมรูป มิกาโด้รุ่นเก่า ข้างโรงรถจักรหาดใหญ่เมื่อนานมาแล้ว  การวางล้อแบบนี้มีชื่อเรียกเฉพาะ คือ มิกาโด้ มาตั้งแต่ไหนแต่ไร

[peeak]

หาดใหญ่รำลึก.....อีกสักรูป มิกาโด 375

[นายไข่นุ้ย]

ขอบคุณภาพเก่าๆ หาดูยาก  

[ซัมเบ้ Note 7 Jr.]

หาดใหญ่รำลึก.....อีกสักรูป มิกาโด 375

สวดยอดครับท่าน
เพิ่งเคยเห็นนะเนี่ย  บ้านเรานี่เอง

ดูดีๆ ป้ายสถานีหาดใหญ่ยังอยู่ใกล้ๆห้องขายของเลยนิ

[peeak]

ถ้าเจออะไรดีๆ จะนำมาแชร์กันครับ ตามภาพนี้บอกว่า ทุ่งสง 1990 Picture by William Ford

[ซัมเบ้ Note 7 Jr.]

ถ้าเจออะไรดีๆ จะนำมาแชร์กันครับ ตามภาพนี้บอกว่า ทุ่งสง 1990 Picture by William Ford

ซากรถลำเลียงที่ถูกถอกออกมา ก่อนกลายเป็นเศษเหล็ก  คิดแล้วน่าเสียดายประวัติศาสตร์นะครับ ...

ท่านมีรูปรถไอน้ำเก่าๆ อย่าเก็บไว้คนเดียวนะครับ ผมดูแล้วน้ำลายไหลเลย

[ซัมเบ้ Note 7 Jr.]

หลังจากหลับไหลมานาน  เจ้ามิกาโด้ 950 ก็ถูกนำมาติดตั้งที่หน้าสถานีรถไฟธนบุรีเก่า เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่คนรุ่นหลัง
เมื่อปลายปี 2555 ครับ  (ผมก็เพิ่งรู้)

แต่ไม่มีคันชักคันโยง มันก็ดูแปลกตาไปเยอะเลย

[peeak]

มีรูปมาให้ทายกันเล่นๆ ครับ เป็นพี่น้องที่พลัดพรากกัน....Picture by William Ford

[ซัมเบ้ Note 7 Jr.]

มีรูปมาให้ทายกันเล่นๆ ครับ เป็นพี่น้องที่พลัดพรากกัน....Picture by William Ford

เห็นแค่แบบล้อ 4-6-2 ...  ไปตั้งอยู่ที่ประเทศไหนหว่า  แล้วพี่น้องที่พลัดพราก แสดงว่าคันดังกล่าวเคยอยู่ใช้งานในประเทศไทยด้วยรึเปล่าครับ

[Mr.No]

มีรูปมาให้ทายกันเล่นๆ ครับ เป็นพี่น้องที่พลัดพรากกัน....Picture by William Ford

รถจักรแปซิกฟิคญี่ปุ่น สร้างให้ไทย..แต่ดันไปอยู่เมืองแขก (ทางรถไฟเฮดจาด) จริง ๆ ถ้าเห็นสภาพเส้นทางแล้ว ผมว่าน่าสงสารปู่แกนะ..รุ่นเดี๋ยวกันไปเกิดใหม่หมด แตอาบัง ยังทรมานปู่กระเต็ง ๆ ผ่านทะเลทราย อยู่เลย 

[peeak]

รถจักรแปซิกฟิคญี่ปุ่น สร้างให้ไทย..แต่ดันไปอยู่เมืองแขก (ทางรถไฟเฮดจาด) จริง ๆ ถ้าเห็นสภาพเส้นทางแล้ว ผมว่าน่าสงสารปู่แกนะ..รุ่นเดี๋ยวกันไปเกิดใหม่หมด แตอาบัง ยังทรมานปู่กระเต็ง ๆ ผ่านทะเลทราย อยู่เลย 

ใช่ครับ...ปัจจุบันนี้ก็น่าจะยังใช้งานอยู่....เหตุเกิดจากหลังที่เราได้รับมอบรถจักรครบแล้ว ทางญี่ปุ่นแจ้งว่ามีรถจักอะใหล่จำนวน 5 คันพร้อมส่งให้ถ้าทางเราต้องการ แต่การรถไฟสมัยนั้นคงไม่มีเงิน...เลยไม่ได้ซื้อมา...ญี่ปุ่นเลยขายให้จอร์แดน หมายเลขที่ตัวรถกลายเป็น 81-85 ถ้าตอนนั้นการรถไฟตกลงซื้อมาก็จะเป็น 851-855 ป.ล. ใช้น้ำมันเตาเหมือนกันเลย

[ซัมเบ้ Note 7 Jr.]

ใช่ครับ...ปัจจุบันนี้ก็น่าจะยังใช้งานอยู่....เหตุเกิดจากหลังที่เราได้รับมอบรถจักรครบแล้ว ทางญี่ปุ่นแจ้งว่ามีรถจักอะใหล่จำนวน 5 คันพร้อมส่งให้ถ้าทางเราต้องการ แต่การรถไฟสมัยนั้นคงไม่มีเงิน...เลยไม่ได้ซื้อมา...ญี่ปุ่นเลยขายให้จอร์แดน หมายเลขที่ตัวรถกลายเป็น 81-85 ถ้าตอนนั้นการรถไฟตกลงซื้อมาก็จะเป็น 851-855 ป.ล. ใช้น้ำมันเตาเหมือนกันเลย

อืมมมมม  เพิ่งรู้นะเนี่ย

[peeak]

ตามภาพบอกว่า วงเวียนกลับรถจักร ทุ่งสง

[ซัมเบ้ Note 7 Jr.]

ตามภาพบอกว่า วงเวียนกลับรถจักร ทุ่งสง

สุดยอดครับท่าน เพิ่งเห็นครั้งแรกเลยเนี่ย 

[Mr.No]

ตามภาพบอกว่า วงเวียนกลับรถจักร ทุ่งสง

โห..ไปได้ภาพมาจากไหนครับเนี่ยะ... ตอนนั้นทุ่งสงยังมีพวก แปซิกฟิค บอลด์วินน์ ใช้งานอยู่หลายคัน คันที่กำลังกลับหัวจักรผมเดาว่าน่าจะเป็น 251 นะ.