มัสยิดอุสาสนอิสลาม สงขลา สร้างในสมัยไหนครับ

[หม่องวิน มอไซ]

เพราะว่าดูจากสถาปัตยกรรมของอาคาร คล้ายกับโบสถ์วิหารของวัดหลายแห่งในตัวเมืองสงขลาเลยครับ เช่น วัดแจ้ง วัดศาลาหัวยาง วัดกลาง
(ภาพโดยคุณ sigree จาก panoramio.com)

[Singoraman]

มัสยิดอุศาสนอิสลาม (มัสยิดบ้านบน) ตั้งอยู่ ณ บ้านบน ถ.พัทลุง อ.เมืองสงขลา ในปัจจุบัน
ก่อนนี้ อยู่ในเขต ต.บ่อพลับ  (บ่อพลับ อยู่ในบริเวณมัสยิดนี้ สังเกตดี ๆ อาจเห็นอยู่หน้ามัสยิด)
สมัยที่สร้างขอเวลาค้นสักระยะ มั่นใจว่ามีแน่
จำได้ว่าก่อนนี้เสาทางเข้ามัสยิด สองข้างแบบเสาประตูใหญ่ มีอักษรนูนต่ำเขียนว่า "ขุนบ่อพลับ"
ถามชาวบ้านแถวนั้นทราบว่าเป็นอดีตกำนัน ต.บ่อพลับ (ยังไม่มีข้อมูลละเอียด)
ส่วนสถาปัตยกรรมฝีมือช่างเช่นเดียวกับวิหารวัดกลางเป๊ะเลย
จนหลายคนบอกว่าเป็นช่างกลุ่มเดียวกัน
ใครมีข้อมูลช่วยต่อด้วยนะครับ

[หม่องวิน มอไซ]

ขอบคุณอาจารย์ Singoraman ครับ
ผมยังหาหลักฐานประเภทแผนที่เก่า ๆ ที่ระบุตำแหน่งของมัสยิดบ้านบนไม่ได้เลยครับ
ในแผนที่สงขลาที่กรมแผนที่จัดพิมพ์ในปี 2503 ก็มีเพียงตำแหน่งของตลาดบ่อพลับครับ
http://pirun.ku.ac.th/~faasptps/gimyong/songkhlamap2503.jpg
(แผนที่จากหนังสือสมุดภาพสงขลา พ.ศ. ๒๕๕๑ ของคุณเอนก นาวิกมูล ระบุว่าคุณสิตตสุระ จิตตวิตติ บริจาคให้บ้านพิพิธภัณฑ์)

[หม่องวิน มอไซ]

แผนที่ปี 2503 ข้างบนนี้ มีข้อบกพร่องคือ ตำแหน่งของถนนทะเลหลวงคลาดเคลื่อนไปจากความเป็นจริง เลื่อนลงมาทางทิศใต้มากไปหน่อยครับ

แต่เป็นหลักฐานสำคัญที่ทำให้ทราบว่า เดิมมีวัดหัวป้อม วัดหัวป้อมนอกและวัดท่าทาง แยกจากกันอยู่
แต่ต่อมา วัดท่าทางรวมกับวัดหัวป้อมนอก กลายเป็นวัดเดียวกันอยู่ทางด้านทิศตะวันออกของทางรถไฟ
ส่วนที่ดินด้านทิศตะวันตก (วัดหัวป้อมนอกเดิม) กลายเป็นชุมชนไปแล้ว

ไม่ทราบว่าการเปลี่ยนแปลงนี้เกิดขึ้นในยุคสมัยใดครับ

[Singoraman]

มั่นใจว่าหน้าประตูทางเข้ามัสยิด ระบุปี พ.ศ. ที่สร้างไว้นะครับ
แต่ยังไม่มีเวลาไปดูให้ชัดเจน
ใครไปกิน "ข้าวมันแกงไก่" แถวบ้านบน ช่วยดูให้ด้วยนะครับ

[พี่]

 .

[พี่]

 .

[พี่]

 .

[พี่]

 .

[พี่]

 .

[หม่องวิน มอไซ]

ขอบคุณมากครับ
ถ้าอย่างนั้นแสดงว่ามัสยิดแห่งนี้สร้างตั้งแต่สมัย ร.3 โน่นแน่ะครับ

[Singoraman]

ขอบคุณ "พี่" มากครับ
ลงเสาหลักเมืองสงขลาบ่อยาง เมื่อ พ.ศ. ๒๓๘๕
ถ้า พ.ศ.ที่ระบุ ณ เสาประตูหมายถึงการก่อสร้างมัสยิด แสดงว่า
มัสยิดแห่งนี้ สร้างหลังลงเสาหลัเมืองแค่ ๕ ปีเอง
ร่วมสมัยกันครับ
สะท้อนความสัมพันธ์ที่ว่า "สามหลักผสมเกลียวเป็นหนึ่งเดียวในบ่อยาง" โดยแท้

[Haadyai History]

๒๓๙๐ = จุลศักราช ๑๒๐๙

ในปีนั้นมีตราโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้พระยาวิชิณรงค์ เปนแม่กองออกมาศักเลข
ตั้งโรงศักที่บ่อพลับ

[หม่องวิน มอไซ]

โรงศัก คืออะไรครับ

[พี่]

^
^
น่าจะเกี่ยวกับ "สักเลข"
ลองดูกระทู้นี้

http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2007/06/K5497757/K5497757.html

[หม่องวิน มอไซ]

ขอบคุณมากครับ ความรู้ใหม่อีกแล้ว

ปี พ.ศ. ๒๓๙๐ เป็นปีที่พระยาสงขลา (เถี้ยนเส้ง) ถึงแก่อนิจกรรม แล้วเจ้าพระยาวิเชียรคีรี (บุญสัง) ขึ้นเป็นเจ้าเมืองสงขลาครับ

[Singoraman]

มีคนเคยบอกผมว่า "บ่อพลับ" คือบ่อน้ำที่อยู่ในบริเวณมัสยิดนี้แหละครับ
ปัจจุบันยังคงมีอยู่
ผมเคยเข้าไปดูแล้ว แต่ไม่ได้ถ่ายรูปไว้
วาน "พี่" แวะเข้าไปดูหน่อยนะครับ
ขอบคุณครับ

[พี่]

 .

[Singoraman]

ใช่เลยครับ "พี่"
ขอบคุณครับ

[พี่]

จาก จุลสาร รักษ์ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา อำเภอเมืองสงขลา

http://www.skru-slb.com/slb2/

[หม่องวิน มอไซ]

สรุปไว้ชัดเจนมาก ว่าเป็นนายช่างคนเดียวกันที่สร้างมัสยิดบ้านบนและโบสถ์ (วิหารในปัจจุบัน) ของวัดกลาง
น่าทึ่งมากครับ  :)

[คนเขารูปช้าง]

ขอบคุณท่าน"พี่" มากๆ ครับที่ให้เรื่องราวความเป็นมาของมัสยิดฯไว้ละเอียดมากครับ
ขออนุญาติ นำภาพโบสถ์ (วิหารในปัจจุบัน) ของวัดกลาง มาให้ชมเปรียบเทียบลักษณะ
ทางสถาปัตกรรมของช่างผู้สร้างคนเดียวกันครับ