ม.อ.จัดระดมสมองเพื่อบูรณาการความรู้และงานวิจัยสู่ชุมชน

[ทีมงานบ้านเรา]

มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ จัดสัมมนาที่ประชุมคณบดี ประจำปี 2556 ในหัวข้อ "การบูรณาการความรู้และงานวิจัยสู่ชุมชน" ที่ อะเวย์ สวนสวรรค์ จังหวัดเชียงใหม่ ในระหว่างวันที่ 15-19 มกราคม 2555 โดยมีผู้บริหารมหาวิทยาลัย เช่น อธิการบดี รองอธิการบดี ที่ปรึกษาอธิการบดี ผู้ช่วยอธิการบดี คณบดี ผุ้อำนวยการสถาบัน ศูนย์ สำนัก จำนวนประมาณ 80 คน เข้าร่วมการสัมมนา

ทั้งนี้ได้มีการเชิญวิทยากรซึ่งเป็นนักวิชาการที่มีประสบการณ์ในการทำงานวิจัยและเข้าถึงชุมชนในพื้นที่ภาคเหนือ มาร่วมบรรยายเช่น หัวข้อ "มหาวิทยาลัยกับชุมชนต้นแบบ" โดย ศาสตราจารย์ ดร.อนุรักษ์ ปัญญานุวัฒน์ จากมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ ซึ่งกล่าวถึงบทบาทการทำงาน และการรวมตัวของของหน่วยงานบริการวิชาการสู่ชุมชน หรือ UNISERV ของสถาบันอุดมศึกษาศึกษา 19 แห่ง ที่ได้ร่วมเป็นเครือข่ายนำความรู้ทางวิชาการออกแก้ไขปัญหาชุมชน และหัวข้อ "การบูรณาการงานวิจัยสู่ชุมชน" โดย รองศาสตราจารย์ ดร.ศักดา จงแก้ววัฒนา ผู้ประสานงานเครือข่ายวิจัยเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่ ภาคเหนือตอนบนจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่พูดถึงตัวอย่างโครงการวิจัยเพื่อพัฒนาพื้นที่ของนักวิชาการในภาคเหนือตอนบน

รองศาตราจารย์ ดร.ชูศักดิ์ ลิ่มสกุล อธิการบดีมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ กล่าวว่า ที่ผ่านมาการนำงานวิจัยสู่ชุมชนมีการทำกันอยู่ในทุกคณะและทุกหน่วยงานมานานแล้ว แต่เป็นการแยกกันทำ และในพื้นที่เดียวกันอาจทยอยกันเข้าไปทำในหลายโครงการและในเวลาที่ต่างกัน การร่วมระดมความคิดเห็นในเรื่องของ"การบูรณาการความรู้และงานวิจัยสู่ชุมชน" ครั้งนี้ นับเป็นครั้งแรกที่ที่ทุกคณะได้พูดคุยร่วมกัน และเป็นจุดเริ่มต้นของการนำงานวิจัยเข้าพัฒนาพื้นที่ภาคใต้ ในภาพรวมของมหาวิทยาลัย ซึ่งหลังจากได้มีการพูดคุยจนได้ข้อสรุปแล้ว จะนำไปสู่การจัดสรรงบประมาณสำหรับโครงการต่อไป

การสัมมนาได้มีการแบ่งกลุ่มเพื่อนำเสนอกรณีตัวอย่างของการบูรณาการความรู้สู่ชุมชน ของทุกวิทยาเขตของมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และ มีการแบ่งกลุ่มเพื่อนำเสนอแนวคิดและโครงการบูรณาการความรู้และงานวิจัยสู่ชุมชน เพื่อนำไปขยายผลสู่การทำโครงการที่เป็นรูปธรรมและการจัดสรรงบประมาณต่อไปโดยแต่ละกลุ่มได้มีการนำเสนอแนวคิดโดยสรุปดังนี้

ด้านพลังงาน การเกษตร และอาหาร
มีแนวคิดจะพัฒนาชุมชนริมทะเลสาบสงขลา โดยเน้นชุมชนปากรอ อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา ซึ่งพบว่าน่าจะร่วมกันพัฒนาทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ พัฒนากลุ่มอาชีพเช่นกลุ่มผลิตภัณฑ์น้ำตาลโตนด และการปรับปรุงคุณภาพน้ำดื่มน้ำใช้

ด้านคุณภาพชีวิต วิถีชุมชน และศิลปวัฒนธรรม
มีแนวคิดจะพัฒนาตามโครงการ "3 ปาก" ในระยะเวลา 3 ปี คือ ในพื้นที่ ปากบาราจังหวัดสตูล ปากพะยูนจังหวัดพัทลุง และปากบาง-สะกอมอำเภอเทพา จังหวัดสงขลา ในประเด็นของการพัฒนาอาชีพ การท่องเที่ยว สุขภาพผู้สูงอายุ ปัญหายาเสพติด กฎหมาย การจัดการความขัดแย้ง ผลิตภัณฑ์ชุมชน น้ำดื่ม ห้องสมุด พิพิธภัณฑ์ เป็นต้น

ด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ และวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
มีแนวคิดจะบูรณาการความร่วมมือจากหลายวิทยาเขต ในด้านการพัฒนาอาชีพ ด้านสุขภาพของคนในชุมชน สิทธิในการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน และด้านสวัสดิการ โดยจะต้องมีการจัดประชุมนำเสนอข้อมูลชุมชนเพื่อระบุพื้นที่และโครงการที่ชัดเจนอีกครั้งหนึ่ง

ด้านสิ่งแวดล้อม ชายฝั่ง และลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา
มีแนวคิดจะพัฒนาพื้นที่ใน 2 ฝั่งของภาคใต้ โดยฝั่งตะวันตกจะเน้นพัฒนาลุ่มน้ำตะกั่วป่า-บ้านน้ำเค็ม จังหวัดพังงา และ ชุมชนปากรอ-ท่าข้าม จังหวัดสงขลา ซึ่งมีปัญหาทั้งน้ำท่วม แรงงาน การกัดเซาะชายฝั่ง การประมง คุณภาพชีวิต สุขภาพ การบุกรุกพื้นที่ ซึ่งมีปัญหาน้ำท่วม การกัดเซาะ และปัญหาแรงงาน

อย่างไรก็ตามแนวคิดเกี่ยวกับโครงการและพื้นที่ที่เหมาะสมจะเข้าพัฒนา ยังต้องนำไปสู่การพูดคุยในรายละเอียดอีกครั้งหนึ่ง เนื่องจากต้องอาศัยข้อมูลพื้นฐานของชุมชน การเปิดเวทีให้ชุมชนได้แสดงความคิดเห็น และ การแบ่งหน่วยงานที่รับผิดชอบ เป็นต้น