จาก สิงขร สู่ สงขลา Singola - Songkhla

[กิมหยง]

ว่ากันว่าจริงๆ แล้วเมืองสงขลามีมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ประมาณ พ.ศ. 1893 โน้น
แต่ชื่อเดิมของสงขลานั้น มาจากคำว่า สิงขร (สิง ขะ ระ) ซึ่งหมายถึงเมืองแห่งภูเขา
แต่พอติดต่อซื้อขายกับชาวต่างชาติ เขาก็เขียนเป็นภาษาอังกฤษว่า Singola

รู้มาคร่าว ๆ แค่นี้แหละครับ
รบกวนผู้รู้ทั้งหลาย ชี้แนะด้วยครับ

[หม่องวิน มอไซ]

ส่วนตัวผมเอง ไม่เชื่อทฤษฎีของนักประวัติศาสตร์และโบราณคดีที่บอกว่า สงขลา มาจากสิงขรครับ
วิสัยคนใต้ ไม่ชอบออกเสียงที่คำท้ายลงด้วยสระเสียงสั้น
แม้แต่จะนะ เมื่อก่อนก็ชื่อ จะโหนง เพราะกว่าเยอะ  ;D

นอกจากนี้ยังเห็นว่า ชื่อบ้านนามเมืองต่าง ๆ ที่อยู่รอบ ๆ ไม่มีชื่อใดมาจากบาลีสันสกฤตเลย
ล้วนแล้วแต่ใช้ชื่อท้องถิ่น คำไทยแท้ที่แสดงถึงสภาพภูมิประเทศ พืชพรรณ ทั้งนั้น
เช่น โคกเสม็ดชุน บ่อยาง ควนหิน เขาแดง

ในหนังสือ นำเที่ยวสงขลา พ.ศ. ๒๕๐๔ กล่าวถึงประวัติเมืองสงขลา พอสรุปได้ว่า

หน้าเมืองสงขลา (ฝั่งเขาแดง) มีเกาะหนู เกาะแมว ถ้ามองจากทางด้านทะเลเข้ามา จะเห็นเป็นรูปสิงห์สองตัวครับ
พ่อค้าต่างประเทศ พวกแขกอาหรับ เปอร์เซีย อินเดียและสุมาตรา เรียกชื่อเมืองนี้ว่า สิงหลา แปลว่า เมืองสิงห์
ส่วนคนไทยเรียกว่า เมืองสทิง

ต่อมาพวกมลายูมาติดต่อค้าขายกับเมืองสทิง ก็เลยเรียกเมืองสทิงว่า สิงหลา ไปด้วย แต่เรียกเพี้ยนไปเป็น เซ็งคอรา
ฝรั่งรุ่นหลังเลยเรียกว่า Singora
ส่วนคนไทยเรียกตามมลายูปนฝรั่งว่า สงขลา จนปัจจุบันนี้

[หม่องวิน มอไซ]

การตั้งชื่อกิ่งอำเภอสิงหนคร ซึ่งแยกออกมาจากอำเภอเมืองสงขลา
ก็อิงตำนาน เรื่องเล่าเกี่ยวกับ สิงห์ ที่ว่านี้เช่นกันครับ
การตั้งชื่อเมืองว่า สิงขร ดูจะไม่ได้เป็นการสร้าง"เอกลักษณ์" (หรือเดี๋ยวนี้ชอบพูดว่า "อัตลักษณ์") ให้กับเมืองสงขลาแต่อย่างใด
เพราะสงขลาไม่ได้มีภูเขามากครับ มีแต่เขาหรือควนเตี้ย ๆ

แต่การตั้งชื่อให้เกี่ยวกับสิงห์ ดูแล้วเป็นการสร้างสัญลักษณ์ได้ดีกว่าครับ

[หม่องวิน มอไซ]

เพื่อฟังความรอบด้าน
ลองอ่านความเห็นและบทวิเคราะห์ของคุณ Navarat.C ที่นี่ครับ
http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2008/12/K7296563/K7296563.html

แม้ต้นกำเนิดของคำจะมีที่มาอย่างไร จะเชื่อตำนานไหน
แต่ต้องไม่ลืมว่า ภาษามีความเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ชื่อบ้านนามเมืองก็เช่นกัน
นักสร้างบ้านแปงเมืองยุคใหม่ มักจะพยายามคิดคำ สร้างเอกลักษณ์ให้กับท้องถิ่นของตนเอง
จนบางครั้งทำให้รากเดิมถูกลืมเลือน สูญหายไปจนกลายเป็นประเด็นถกเถียงกันในเวลาต่อมาครับ

ผมเองชอบชื่อท้องถิ่นที่ชาวบ้านเรียกต่อ ๆ กันมา ไม่ว่าต้นกำเนิดจะเป็นอย่างไรครับ
เช่น ถนนทะเลหลวงที่สงขลา ผมก็ชอบเรียกว่า วชิรา

ป,ล. ซิงกอร่า สะกดว่า Singora ครับ ไม่ใช่ Singola
แม้ว่า แหลมหิน จะสะกดว่า สะมิหรา และ สมิหรา อยู่นานมาก กว่าจะเป็น สมิหลา ในปัจจุบันก็ตาม  ;D

[กิมหยง]

ดูเหมือนเมืองสทิงพระ จะเก่าแก่ว่าเมืองสงขลาหรือเปล่าครับท่านพระอาจารย์

แต่จริงอย่างที่ท่านพระอาจารย์บอกครับ
ทีมาของเมืองสงขลามี 2 แนวครับ

1. เพี้ยนมาจาก สิงหลา Sangora คือเป็นเมืองสิงห์ เหตุผลตามที่ท่านพระอาจารย์บอกครับ
   คือเกาะหนู เกาะแมวหากมองจากทะเลจะเห็นคล้ายสิงห์สองตัวนอนหมอบอยู่ครับ

2. เพี้ยนมาจาก สิงขร Singora คือเมืองภูเขา อาจหมายถึงหัวเขาแดง หรือเขาตังกวน

ทีนี้หนุกกันแล้วครับพี่น้อง
ชื่อสงขลามีอยู่ 2 แนวทาง

หาดใหญ่เราก็ไม่แพ้กัน มี 2 แนวทางเช่นกัน

[พี่แอ๊ด]

มีหลักฐานปรากฏบันทึกทางพ่อค้าชาวยุโรปที่เดินทางมาค้าขายและเรียก Singora  ตามสำเนียงชาวพ่อค้าเปอร์เซียและอาหรับที่เรียกกันว่าเมือง ซิงหะรา  แปลว่า เมืองบนยอดเขาที่มีทะเล  จากหนังสือ สงขลา เขียนโดย นายยุวัฒน์  วุฒิเมธี  ผู้ว่าราชการจังหวัดสงขลา
1 ตุลาคม 2536

[กิมหยง]

ไม่ว่าจะเมืองแห่งสิงห์ หรือ ภูเขา
แสดงว่าสงขลายิ่งใหญ่มาก

แต่ในประวัติของทางการเขาบอกที่มาที่ไปไหมครับ

ว่าสงขลา คืออะไร มาจากไหน อย่างไร