โรงมหรสพ สงขลา มีความเป็นมาอย่างไร

[หม่องวิน มอไซ]

โรงมหรสพ สงขลา ริมถนนรามวิถี ตรงข้ามห้องสมุดประชาชนสงขลา (หอสมุดธรรมบรรณาคาร)
มีความเป็นมาอย่างไรครับ  ::)

[หม่องวิน มอไซ]

ค้นหาข้อมูล พบเพียงว่า...

[หม่องวิน มอไซ]

ตำแหน่งจะอยู่ตรงนี้ครับ
ห้องสมุดประชาชน (หอสมุดธรรมบรรณาคาร)

[หม่องวิน มอไซ]

เมื่อหันกลับมา มองข้ามถนนรามวิถี จะเห็นสถานที่ที่เคยเป็น"โรงมหรสพ" อยู่ระหว่างตึก 2 ตึกนี้ครับ
ปัจจุบันเป็นบ้านพักอาศัย ลักษณะสถาปัตยกรรมแบบ...
เรียกไม่ถูกครับ ยุค ๒๕๐๐-๒๕๒๐ หรือเปล่าครับ
(ขออภัยท่านเจ้าของบ้านมา ณที่นี้ด้วยครับ ลงภาพประกอบเพื่อประโยชน์ในการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นสงขลาเท่านั้น)

[หม่องวิน มอไซ]

ท่านใดพอทราบเรื่องราวความเป็นมาของโรงมหรสพแห่งนี้ ขอข้อมูลเพิ่มเติมด้วยครับ

ภาพถ่ายทางอากาศ พ.ศ. ๒๔๗๘ ครับ

[หม่องวิน มอไซ]

จากการตรวจสอบภาพถ่ายทางอากาศ ถ่ายเมื่อ พ.ย. ๒๕๑๓
สถานที่ตรงนี้ ก็กลายเป็นบ้านแล้ว
ดังนั้น โรงมหรสพรื้อไปก่อน พ.ศ. ๒๕๑๓ ครับ

[พี่แอ๊ด]

ยังไม่มีคนตอบ  อยากรู้เหมือนกัน  ตอนแรกนึกว่าโรงน้ำแข็งในอดีต

[หม่องวิน มอไซ]

โรงน้ำแข็งจะอยู่ทางทิศเหนือของบริเวณที่เคยเป็นโรงมหรสพครับ
ตามภาพนี้ครับ จะเห็นอาคารพาณิชย์ที่มีป้ายแดง ๆ อยู่ทางขวามือ

[หม่องวิน มอไซ]

เข้าไปดูร้านน้ำแข็งใกล้ ๆ ครับ

[หม่องวิน มอไซ]

ป้ายโรงน้ำแข็ง

[หม่องวิน มอไซ]

ในหนังสือนำเที่ยวสงขลา พิมพ์ปี ๒๕๐๔ ระบุว่าสงขลา มีโรงมหรสพ ๒ โรงครับ
คือ โรงภาพยนตร์เฉลิมเขต และโรงภาพยนตร์ สหภาพยนต์
ไม่ปรากฏว่ามีโรงภาพยนตร์ชื่อ หวังดี
อาจจะยุบเลิกไปก่อนหน้านี้แล้วก็ได้
(ปี ๒๕๑๓ บ้านหลังปัจจุบันสร้างเรียบร้อยแล้ว)

[หม่องวิน มอไซ]

คุณมาซาโอะ เซโตะ ได้กล่าวไว้หนังสือ"ชีวิตของมาซาโอะ เซโตะ ผู้ถูกพ่อและญี่ปุ่นทอดทิ้ง เล่ม 1 (คุณบัณฑิต ประดิษฐานุวงษ์ แปลจาก 瀬戸正夫の人生) เกี่ยวกับสงขลาในปี พ.ศ. ๒๔๗๘-๒๔๗๙ ว่า...

สงขลาในสมัยนั้น สิ่งที่เรียกได้ว่าเป็นความบันเทิงก็ไม่มีอะไรนอกจากภาพยนตร์ บนถนนนครใน มีโรงหนังบนบ้านเก่า ๆ โทรม ๆ 2 ชั้น หลังคาสังกะสี ชั้นล่างเป็นเก้าอี้ยาวเรียงราย เป็นที่นั่งไม่กำหนดเลขที่นั่ง ชั้น 2 เป็นที่นั่งให้นั่งเก้าอี้กันคนละตัว โดยเป็นเก้าอี้ไม้หยาบ ๆ มีตัวเรือดรออยู่เต็ม บนศีรษะมีผ้าผืนหนากว้าง 1 เมตรครึ่ง ยาว 3 เมตร ผูกติดกับเชือกยาวห้อยอยู่หลายจุด เมื่อผู้ชมนั่งที่แล้ว จะมีลุงทำหน้าที่ดึงเชือก นั่งมองผู้ชมจากข้างห้องฉายด้านหลัง ดึงแล้วก็ผ่อน ดึงแล้วก็ผ่อนปลายเชือก ทำให้ผ้าที่ห้อยอยู่โบกไปมา เพื่อส่งลมเย็นให้ทั่วโรงหนังจนกว่าหนังจะจบ...

จึงเป็นคนละโรงกับที่พบในแผนที่
ที่น่าแปลกคือ โรงมหรสพในแผนที่และในภาพถ่ายทางอากาศปี ๒๔๗๘ นั้น ตั้งอยู่ที่ริมถนนรามวิถี ข้าง ๆ ถนนสงขลาบุรี
ซึ่งเวลานั้นดูห่างไกลจากชุมชนพอสมควร

[หม่องวิน มอไซ]

หากดูในแผนที่เมืองสงขลา กรมแผนที่ทหารจัดพิมพ์ในปี พ.ศ. ๒๕๐๓
ไม่ได้ระบุว่าโรงมหรสพที่ถนนรามวิถียังอยู่หรือไม่
แต่มีโรงมหรสพ อยู่ทางทิศใต้ของวัดยางทอง ตามลูกศรชี้ครับ

[คนเขารูปช้าง]

อจ.หม่องฯ ครับเป็นที่น่าสังเกตุว่าแผนที่เมืองสงขลา กรมแผนที่ทหารจัดพิมพ์ในปี พ.ศ. ๒๕๐๓ การระบุรายละเอียดอาคารต่างๆ
ค่อนข้างหยาบและคิดว่าไม่มีการปรับปรุงข้อมูลให้เป็นปัจจุบันในปีที่พิมพ์ เช่น
- อาคารต่างๆของ รร.อนุบาลสงขลาไม่มีเลย ทั้งที่ปี ๒๕๐๓ หรือ ๒๕๐๔ ผมเข้าเรียนชั้นอนุบาล๑ ที่ รร.อนุบาลสงขลาแล้ว(ผมเกิด๒๕๐๐)
- ตำแหน่งโรงมหรสพริมถนนรามวิถีก็เขียนไว้ในปี๒๕๐๓ แต่ไม่มีคำบรรยายไว้(ตามที่ตัดส่วนมาให้ดูครับ)
-ตำแหน่งโรงมหรสพที่ว่าอยู่ทางใต้ของวัดยางทองนั้นน่าจะอยู่ระหว่างถนนหนยะหริ่ง กับถนนหนองจิก ไม่ได้อยู่ตรงวิกศรีเพชรหรือหลักเมืองยุคใหม่
  ผมไม่ทราบว่าบริเวณนั้นเคยมีโรงมหรสพเก่าอยู่หรือเปล่า

[หม่องวิน มอไซ]

จริง ๆ ด้วยครับท่านคนเขารูปช้าง

ศาลจังหวัด ก็ยังอยู่ตรงด้านตะวันตกของเรือนจำอยู่เลย ทั้ง ๆ ที่ย้ายไปที่ใกล้วัดสระเกษตั้งแต่ปี ๒๔๘๔ แล้ว

[คนเขารูปช้าง]

แต่การไม่ปรับปรุงข้อมูลให้เป็นปัจจุบันในปีที่พิมพ์ของกรมแผนที่ททหารในปี๒๕๐๓ ทำให้เราทราบชื่อเดิมของ โรงพยาบาลสงขลามาอีก ๑ ชื่อครับ
คือ "สุขศาลาเทศบาลเมืองสงขลา" ผมเข้าใจว่าเป็นชื่อเก่าสุดของ รพ.สงขลาครับ ก่อนจะเรียก "สงขลาพยาบาล"  และเป็นโรงพยาบาลสงขลาในที่สุดครับ  (ตามรูปตัดส่วนที่แนบมา)

[หม่องวิน มอไซ]

หรือว่า สุขศาลาเทศบาลเมืองสงขลา เป็นชื่อที่อยู่ในช่วงเวลาระหว่าง สงขลาพยาบาล กับ โรงพยาบาลสงขลา นะครับ
เพราะในแผนที่ปี ๒๔๗๘ แนบท้ายพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลเมืองสงขลานั้น
ตัวแผนที่น่าจะใช้ข้อมูลเก่ากว่าปี ๒๔๗๘ อีก แต่ก็ใช้ชื่อว่า สงขลาพยาบาลครับ

ส่วนสุขศาลาเทศบาลเมืองสงขลา แสดงว่าใช้ชื่อนี้หลังจากสงขลาเป็นเทศบาลเมืองแล้ว ใช่ไหมครับ  ;)

[หม่องวิน มอไซ]

โรงมหรสพ มองจากเครื่องบิน อีกมุมหนึ่งครับ
ภาพของคุณพรเลิศ ละออสุวรรณ เชื่อว่าถ่ายเมื่อวันที่ ๑๐ เม.ย. ๒๔๗๘ ครับ

[คนเขารูปช้าง]

เป็นไปได้ไหมครับว่าชื่อ "สุขศาลาเทศบาลเมืองสงขลา" เป็นชื่อที่กรมแผนที่เขียนตามภาษาพูดของชาวบ้าน
เพราะเข้าไปอ่านประวัติ รพ.สงขลาแล้ว ชื่อ "สงขลาพยาบาล" สมเด็จพระบรมราชชนกได้ประทานให้ตั้งแต่๒๔๖๘ ครับ

[หม่องวิน มอไซ]

เห็นด้วยครับ สมัยก่อนชาวบ้านเรียกโรงพยาบาลและสถานีอนามัยว่า สุขศาลา
เพียงแต่ผมไม่มั่นใจว่า คนใต้ใช้คำว่า สุขศาลา กันด้วยหรือไม่ เพราะเกิดไม่ทันครับ
ผมเกิดที่ "โรงบาลสงขลา" นี่แหละครับ
คงแปลกกว่าสมาชิกหลาย ๆ ท่านในห้องนี้ ที่เกิดบ้านหมอจาม

ผมนึกขึ้นได้ว่า แผนที่ปี ๒๔๗๘ นั้น ที่จริงก็ไม่ได้อัพเดททั้งหมดในปี ๒๔๗๘ จริง ๆ
เพราะในนั้น โรงเรียนมหาวชิราวุธ ยังลงตำแหน่งไว้ที่ถนนวิเชียรชมเลยครับ

และถนนทะเลหลวง ก็ไม่ได้ลงรายละเอียดไว้เลย ทั้ง ๆ ที่ในภาพถ่ายทางอากาศปี ๒๔๗๘
เริ่มมองเห็นเป็นถนนตัดผ่านทุ่งและป่าเสม็ดแล้ว

[คนเขารูปช้าง]

อจ.หม่องครับ ผมว่าที่ตั้งรร.มหาวชิราวุธในแผนที่ปี ๒๔๗๘ ที่อยู่ที่ถนนวิเชียรชมน่าจะถูกต้องนะครับ เพราะในอัลบั้มพระยาพหลฯ
เยี่ยมสงขลาปี ๒๔๗๙ มีภาพดังนี้

[Singoraman]

บ้านที่นำภาพลงและคาดว่าเคยเป็น "โรงหนังหวังดี" จำได้ว่าเป็นบ้านของ
"ครูจารุวรรณ บวรสิน"  ครูประจำชั้นผมสมัยเรียนอยู่ รร.ถนนวิเชียรชม ป.7/7