ศาลเจ้าไหหลำสงขลา (เจ้าแม่ทับทิม,เจ้าแม่แห่งฟ้า,องค์พระ108,เจ้าแม่กวนอิมพันมือ)

[ร้านเรือนดอกรัก สงขลา]

สามารถติดตามข่าวคราวศาลเจ้าไหหลำสงขลาได้ที่ https://www.facebook.com/ShrineHainan
ข้อมูลโดย คุณ สุริยา จารุรัตน์ประสิทธิ์
ภาพ โดย ร้านเรือนดอกรัก โดย โจ๊กเกอร์ ช่างภาพ

ขอเชิญทุกท่านร่วมสักการะ ไหว้พระขอพร..เจ้าแม่ทับทิม เจ้าแม่แห่งฟ้า องค์พระ108 เจ้าแม่กวนอิมพันมือ ที่ได้อัญเชิญมาจากเกาะไหหลำ ประเทศจีน..ตลอดปีมะเมีย..ตั้งแต่ตรุษจีนนี้...ท่านที่เกิดปีชง..ไหว้พระขอพรด้วยผลไม้ ต่อองค์เจ้าแม่ทับทิม...ได้ทุกวัน...

[attach=1]

ความเป็นมา

ชาวจีนมีบทบาทในเมืองสงขลามาอย่างยาวนาน ซึ่งชาวจีนที่เข้ามาในยุคแรก ๆ น่าจะเป็นกลุ่มชาวจีนฮกเกี้ยน ส่วนชาวจีนกลุ่มภาษาอื่น ๆ ก็คงจะตามมาในระยะเวลาใกล้เคียงกันและรวมถึงชาวจีนไหหลำด้วยเช่นกัน ในหนังสือชีวิวัฒน์ พระนิพนธ์ของสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยาภานุพันธุวงค์วรเดช ได้เล่าเรื่องราวของเมืองสงขลาเมื่อคราวเสด็จตรวจราชการหัวเมืองปักษ์ใต้ในปี พ.ศ. 2427 ความตอนหนึ่งได้บรรยายว่า "เรือจีนไหหลำที่ปักษ์ใต้ เข้าออกค้าขายในเมืองสงขลา เดือนหนึ่ง 30 – 40 ลำ เว้นฤดูลมว่าว 3 - 4 เดือน" จึงสันนิฐานได้ว่าชาวไหหลำบางส่วนได้อพยพมาอยู่ที่เมืองสงขลานานพอสมควรแล้ว และเมื่อท่านผู้บุกเบิกเหล่านั้นก่อร่างสร้างฐานะได้อย่างมั่นคงแล้ว พวกท่านก็ไม่ละลืม ความเชื่อความศรัทธา วัฒนธรรมประเพณีดั้งเดิมเช่นที่เคยปฏิบัติมาครั้งเมื่ออยู่ที่เมืองจีน คือการสร้างศาลเจ้าเพื่อบูชาเทพเจ้าที่กลุ่มตนนับถือ

[attach=2]

ศาลเจ้าไหหลำสงขลาได้ก่อตั้งขึ้นชั่วคราวเป็นครั้งแรกในปีใดและสถานที่ใด ไม่ปรากฏหลักฐานชัดเจน แต่มีหลักฐานโบราณวัตถุชิ้นสำคัญคือป้ายคำกลอนสรรเสริญองค์เจ้าแม่ทับทิม ระบุว่าสร้างในปี 癸巳ซึ่งตรงกับปี พ.ศ. 2435 และระฆังโบราณที่ปัจจุบันยังใช้ตีอยู่ในศาลเจ้า ระบุว่าสร้างในรัชสมัยกวงซี ปีที่ 27 ซึ่งตรงกับปี พ.ศ. 2444 ส่วนหลักฐานที่ปรากฎเป็นลายลักษณ์อักษรคือ หนังสือสัญญาซื้อ-ขายที่ดิน ณ ที่ศาลเจ้าปัจจุบันระบุว่า " จีนฉั้ง 吳成昌 (เหง่าเส่งซัง)เกิดที่เมืองจีน เป็นคนเมืองฮ่ายเข่า 海口ในประเทศสยามได้ตั้งบ้านเรือนอยู่ หมู่บ้านที่ 7 ตำบล.......... อำเภอกลางเมือง แขวงเมืองสงขลา มณฑลนครศรีธรรมราช ได้ซื้อที่ดินผืนนี้ในปี ร.ศ. 123 ซึ่งตรงกับปี พ.ศ. 2447 มีเนื้อที่ 42 วา 1 ศอก เป็นจำนวนเงิน 666 บาท 40 อัฐ " ศาลเจ้าไหหลำสงขลา ณ สถานที่แห่งนี้จึงถือกำเนิดมานับแต่บัดนั้น และจากคำบอกเล่าของผู้สูงอายุชาวไหหลำได้เล่าว่า ศาลเจ้าไหหลำสงขลาหลังเก่าเป็นศาลเจ้าที่มีขนาดเล็ก สร้างในรูปแบบสถาปัตยกรรมเก๋งจีนท้องถิ่น ใช้ชื่อว่า "เข่งจิวกงโต๊ะ" ภายในประดิษฐานสิ่งศักดิ์สิทธิ์ซึ่งเป็นที่เคารพสักการะของชาวไหหลำ คือ องค์เจ้าแม่ทับทิม水尾聖娘 (ตุ๊ยบ่วยเต๋งเหนี่ยง) องค์เจ้าแม่แห่งฟ้า 天后聖母 (เทียนเฮาเต๋งหม่าย) และแผ่นป้ายเทพเจ้าพี่น้อง 108 องค์ 昭應英烈百有八兄弟公神位 (เจียวเอ๋งเอ็งเลียด หยักเบ้หล่านโบ้ยเฮียดิกง เตี่ยนอุย) ซึ่งองค์เทพเจ้าและกระถางธูปในศาลแห่งนี้ได้อัญเชิญมาจากเกาะไหหลำทางเรือสำเภา

[attach=3]

เมื่อเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 ในปีพ.ศ. 2484 ผู้คนชาวไหหลำในเมืองสงขลาต่างอพยพหนีภัยสงคราม เมื่อสงครามสงบ เขาเหล่านั้นก็ได้กลับมาสงขลา และได้พบว่า ศาลเจ้าไหหลำซึ่งเป็นที่เคารพบูชาของชาวไหหลำสงขลา มีสภาพชำรุดทรุดโทรมจนไม่สามารถที่จะบูรณะใหม่ได้ จึงได้รวบรวมชาวไหหลำขึ้นมาอีกครั้งหนึ่ง เพื่อร่วมกันสร้างศาลเจ้าขึ้นมาใหม่มีลักษณะเป็นอาคาร 2 ชั้น สร้างแล้วเสร็จในปีพ.ศ. 2496 จึงเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น "เข่งจิวฮ่วยก่วน" และดำเนินการขอจัดตั้งสมาคมไหหลำสงขลาให้ถูกต้องตามกฎหมาย โดยใช้ชั้นบนของศาลเจ้าเป็นที่ทำการของสมาคม กำหนดให้จัดงานประเพณีประจำปี ๆ ละ 3 ครั้ง มีพิธีเซ่นไหว้วันเกิดองค์เจ้าในช่วงเช้า และงานเฉลิมฉลองในช่วงเย็น

ต่อมาในปี พ.ศ. 2548 คุณกระจ่าง จารุพฤกษ์พันธุ์ ได้มอบองค์พระโพธิสัตว์กวนอิม ปางพันเนตรพันกรเนื้อไม้จันทร์หอม ซึ่งเป็นโบราณวัตถุศิลปะจีน ให้แก่ศาลเจ้า เพื่อให้ชาวไหหลำและผู้ที่ศรัทธาได้สักการะบูชา

[attach=4]

ศาลเจ้าไหหลำสงขลา ตั้งอยู่ที่ ถนนนครนอก ใกล้กับ โรงเรียนเทศบาล1

[attach=5]

[ฅ ฅน]

.

..ขอบคุณสำหรับภาพงามๆ และเรื่องดีดี

ขอให้เจริญยิ่งๆขึ้นไป