ส่องกล้อง 3 มิติ นวัตกรรมการผ่าตัดใหม่ หายไวกว่าเดิม

[lovecatt]

วิวัฒนาการทางการแพทย์ในยุคปัจจุบันมีการพัฒนาอย่างก้าวไกล เพื่อให้ผู้ป่วยลดความกลัวคลายความกังวลในการผ่าตัดของผู้ป่วย ปัจจุบันได้มีการนำเทคโนโลยีการผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก 3 มิติ (3D-LaparoscopicSurgery) มาใช้ในการแพทย์ เพื่อช่วยให้แพทย์มองเห็นรายละเอียดเชิงลึกของอวัยวะและเนื้อเยื้อต่างๆของผู้ป่วยได้ชัดเจนมากขึ้น ทำให้การผ่าตัดมีความแม่นยำ ปลอดภัยและใช้ระยะเวลาในการผ่าตัดเร็ว และส่งผลให้การผ่าตัดมีประสิทธิภาพดีขึ้นตามไปด้วย

           การผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก 3 มิติ เป็นเทคโนโลยีใหม่ที่ได้รับการคิดค้นขึ้นโดยใช้วิธีผ่าตัดผ่านรูเล็กๆ ขนาด 5 – 10 มม. เจาะบนผนังหน้าท้อง จากนั้นจึงสอดกล้องและเครื่องมือเข้าไปตรวจดูอวัยวะภายใน ซึ่งแพทย์สามารถเห็นภาพผ่านจอโทรทัศน์ สิ่งที่แตกต่างจากการผ่าตัดแบบเดิม คือช่วยให้แผลจากการผ่าตัดเล็กลง หรือซ่อนแผลด้วยการนำเนื้อเยื่อที่ผ่าตัดออกทางสะดือที่มีความยืดหยุ่นสูง หลังผ่าตัดหากไม่สังเกตก็อาจจะไม่เห็นแผล เทคโนโลยีการผ่าตัดแผลเล็กผ่านกล้อง 3 มิติที่ว่านี้ สามารถใช้รักษาโรคกับผู้ป่วยได้หลากหลายโรค ไม่ว่าจะเป็นโรคระบบทางเดินปัสสาวะ โรคทางนรีเวชของผู้หญิง และโรคที่เกี่ยวข้องกับกระเพาะอาหาร ช่องท้อง และทวารหนัก

           การผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมาก และมะเร็งไตเป็นโรคที่จำเป็นต้องผ่าตัดเปิดหน้าท้อง เพื่อให้สามารถมองเห็นอวัยวะที่อยู่ลึกได้ชัดเจนที่สุด จึงต้องอาศัยเครื่องมือถ่างขยายระหว่างการผ่าตัดทำให้ผู้ป่วยมีแผลค่อนข้างใหญ่ มีผลกระทบต่อเนื้อเยื่อกล้ามเนื้อมาก ส่งผลทำให้การฟื้นตัวช้า จนกระทั่งล่าสุดพัฒนากล้องระบบ 3 มิติเข้ามาใช้ในการผ่าตัด ซึ่งมีระบบการทำงานคล้ายดวงตาของคน ช่วยเพิ่มมิติความลึกในการมองเห็นทำให้การผ่าตัดง่ายขึ้น "เพราะไตจะอยู่หลังอวัยวะอื่นในช่องท้องต่อมลูกหมากจะอยู่ในอุ้งเชิงกราน จึงยากต่อการมองเห็น โดยเฉพาะการผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมากที่ต้องเอาเซลล์มะเร็งออกแล้วยังต้องเชื่อมต่อท่อปัสสาวะให้ผู้ป่วยกลับมาเหมือนเดิม ที่สำคัญที่ต่อมลูกหมากมีเส้นประสาทที่เกี่ยวข้องกับสมรรถภาพทางเพศและการกลั้นปัสสาวะ การผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก 3 มิติจะช่วยทำให้เห็นเนื้อเยื่อและเส้นเลือดชัดเจนขึ้น ทำให้การผ่าตัดตกแต่งและเชื่อมต่อทำได้สะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น"  - นพ. ธเนศ ไทยดำรงค์ ศัลยแพทย์ด้านการผ่าตัดผ่านกล้องระบบทางเดินปัสสาวะ โรงพยาบาลกรุงเทพกล่าวไว้


           การนำเทคโนโลยีการผ่าตัดผ่านกล้องมาใช้ในการผ่าตัดสำไส้ใหญ่ซึ่งเป็นอวัยวะที่มีความซับซ้อนมาก จากเดิมนิยมผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้องทำให้ผู้ป่วยต้องพักฟื้นนานเพราะบาดแผลใหญ่ เมื่อมีการใช้กล้อง 2 มิติ มาช่วยในการผ่าตัดทำให้แพทย์สามารถเห็นอวัยวะภายในร่างกายคนไข้และผ่าตัดโดยที่ไม่ต้องเปิดหน้าท้องอีกต่อไป ต่อมาการผ่าตัดผ่านกล้องจึงพัฒนาและผ่าตัดได้เกือบทุกประเภท กล้องผ่าตัดแบบ 2 มิติ มีข้อจำกัดคือเห็นภาพในลักษณะกว้างและยาวเท่านั้น แพทย์ต้องใช้เวลาพอสมควรในการมองมุมลึกให้ถูกต้อง แต่เมื่อพัฒนาเป็นกล้อง 3 มิติ ให้ภาพที่คมชัด เห็นได้ทั้งกว้าง ยาว และลึกขึ้น ช่วยให้แพทย์ผ่าตัดได้แม่นยำตรงจุดมากขึ้น สามารถใช้ได้กับการผ่าตัดที่ซับซ้อนได้ โดยจะช่วยขยายภาพให้มีความคมชัดที่ดีกว่าทำให้สามารถผ่าตัดในกรณีที่มีความซับซ้อนได้มากขึ้น อาทิ มะเร็งลำไส้ใหญ่ เนื่องจากต้องเลาะต่อมน้ำเหลืองแยกออกจากเส้นเลือดและเส้นประสาทที่ไปเลี้ยงอวัยวะสำคัญ  "การผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก 3 มิติมีประสิทธิภาพสูงจะทำให้ได้รับผลการผ่าตัดรักษาดี ผู้ป่วยเจ็บปวดหลังการผ่าตัดน้อย ฟื้นตัวไว เพราะเสียเลือดน้อย ดังนั้น ขอให้ผู้ป่วยมั่นใจว่าเทคโนโลยีการผ่าตัดทางการแพทย์ได้พัฒนาไปไกลแล้ว และแพทย์ก็มีความรู้ความชำนาญเฉพาะด้านมากขึ้น การผ่าตัดจึงไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด" - นพ.อรรถ นิติพน ผู้อำนวยการคลินิกศัลยกรรมทั่วไป โรงพยาบาลกรุงเทพกล่าวไว้


           การผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก 3 มิตินี้เหมาะกับโรคทางนรีเวชหลายโรค เช่น การผ่าตัดมดลูก และการผ่าตัดเลาะก้อนเนื้องอกสำหรับโรคของมดลูก การผ่าตัดรังไข่ และการผ่าตัดเลาะถุงน้ำรังไข่ รวมถึงช็อกโกแลตซีสต์สำหรับโรคของรังไข่ ประมาณร้อยละ80% ของคนไข้ที่ต้องผ่าตัดทางนรีเวชสามารถใช้การผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็กได้ การผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก 3 มิติจะช่วยการผ่าตัดที่ยากให้ง่ายขึ้น จึงมีประโยชน์มากสำหรับโรคมะเร็งทางนรีเวชในระยะแรก  "การผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก 3 มิติ รักษาได้แทบทุกโรคแต่ไม่ใช่กับผู้ป่วยทุกราย จำเป็นต้องให้แพทย์วินิจฉัยเป็นรายไป แต่มั่นใจได้ว่าแพทย์ย่อมแนะนำวิธีการรักษาที่ดีที่สุดให้คนไข้ ซึ่งเป็นสิทธิของคนไข้ที่จะสามารถเลือกวิธีการรักษาตามที่ต้องการได้ เพราะการผ่าตัดผ่านกล้องใส่เครื่องมือได้จำกัด  หากคนไข้มีขนาดเนื้องอกหรือมดลูกที่ใหญ่เกินไป เช่น มีขนาดใหญ่เท่าการตั้งครรภ์ 24 สัปดาห์ จะไม่มีพื้นที่ว่างในการใส่เครื่องมือได้ ฉะนั้นคนไข้ร้อยละ20% ที่ไม่สามารถผ่าตัดได้" ศ.นพ. เสวก วีระเกียรติ สูติ-นรีแพทย์ ศูนย์สุขภาพสตรีกรุงเทพ โรงพยาบาลกรุงเทพกล่าวไว้้


           นอกจากนี้การผ่าตัดแผลเล็กนี้ยังช่วยให้การผ่าตัดรักษาโรคอ้วน ด้วยการลดขนาดกระเพาะของผู้ป่วยที่เป็นโรคอ้วน เช่น มีน้ำหนัก 100 กิโลกรัมขึ้นไป โดยการเจาะรูเล็กๆเพียง 4 - 5 รูบริเวณหน้าท้องเพื่อใส่กล้องและอุปกรณ์ผ่าตัด ช่วยให้คนไข้ไม่เจ็บปวดมาก ดังนั้นเมื่อแผลเล็กคนไข้จึงเจ็บน้อยลง ความเสี่ยงของแผลหลังการผ่าตัดก็น้อย ไม่ต้องกังวลว่าแผลจะแยกหรือจะติดเชื้อ ส่วนข้อจำกัดของผู้ป่วยที่จะผ่าตัดผ่านกล้องนั้นไม่ต่างกัน ไม่ว่าจะผ่าตัดที่อวัยวะในระบบใด คือ คนไข้ต้องมีสุขภาพดี เนื่องจากการผ่าตัดต้องใส่แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์เข้าไปในช่องท้องเพื่อให้มีพื้นที่ว่างในการใส่กล้องและเครื่องมือแพทย์ต่างๆ ได้สะดวก ย่อมมีผลต่อระบบหัวใจ หลอดเลือดและการหายใจ แพทย์จำเป็นต้องคำนึงถึงความปลอดภัยของคนไข้เป็นอันดับแรก ในกรณีที่เป็นโรคหัวใจและปอดจึงไม่สามารถผ่าตัดผ่านกล้องได้ คนไข้ที่มีพังผืดมากจนไม่มีพื้นที่สำหรับการใส่กล้องและเครื่องมือแพทย์ได้ หรือคนไข้ที่เป็นมะเร็งในระยะที่ลุกลามมากก็ไม่เหมาะสมสำหรับการผ่าตัดผ่านกล้อง แพทย์จะไม่ผ่าตัดโดยวิธีนี้ให้

               การผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก 3 มิติหรือการผ่าตัดแผลเล็กนี้เป็นอีกทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้ป่วยในยุคนี้ เพราะจะช่วยให้ผู้ป่วยลดความกลัว คลายความกังวลใจในการผ่าตัดไม่เหมือนที่เคยผ่านมา ผู้ป่วยจะได้รับผลการผ่าตัดที่ดีไม่ต่างจากการผ่าตัดแบบเดิม แต่จะเพิ่มความปลอดภัยมากขึ้น แผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก ทำให้อาการเจ็บน้อยลงกว่าการผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้องทำให้ใช้ระยะเวลาในการพักฟื้นสั้นลง แผลหายเร็วสามารถกลับไปใช้ชีวิตตามปกติได้เร็วขึ้น