37 ปี วิถีชีวิตนักปกครอง สมพงษ์ อนุยุทธพงศ์ อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดตรัง

[ทีมงานบ้านเรา]

37 ปี วิถีชีวิตนักปกครอง โดย สมพงษ์ อนุยุทธพงศ์ อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดตรัง กับงานเขียนหนังสือหลังเกษียณ เพื่อสะท้อนมุมมองทั่วๆ ไป ทีมงานขออนุญาตนำผลงานเขียนของท่านมารวบรวมไว้ที่นี่ เพื่อให้ผู้สนใจได้ติดตามอ่านกันแบบต่อเนื่อง ทยอยลงเรื่อยๆ ทีละตอนสองตอน

[ทีมงานบ้านเรา]

37 ปี วิถีชีวิตนักปกครอง
ตอนที่ 1.. " ปฐมบทตอนเริ่มรับราชการ "

ปี พ.ศ.2515 ผมเรียนจบการศึกษาระดับปริญญาตรี ที่ีคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สาขาวิชาการปกครอง ในสมัยนั้นคนที่เรียนจบปริญญาตรีคณะรัฐศาสตร์ สาขาวิชาการปกครอง ส่วนใหญ่มีเป้าหมายชีวิตคือ การไปสมัครสอบแข่งขันเพื่อบรรจุเข้ารับราชการ ในสังกัดกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย เพื่อออกไปเป็นปลัดอำเภอ นายอำเภอ และผู้ว่าราชการจังหวัด รับใช้ประชาชนตามภารกิจหน้าที่ "บำบัดทุกข์ บำรุงสุข"
แต่ปรากฏว่า ระหว่างปี พ.ศ.2515-2516 กรมการปกครองไม่เปิดรับสมัครสอบแข่งขันเพื่อคัดเลือกบุคคล ให้เข้าไปเป็น"ปลัดอำเภอ"แต่อย่างใด ผู้ที่เรียนจบปริญญาตรีรัฐศาสตร์ในปีนั้น จึงกระจัดกระจายกันไปสมัครหางานทำในสถานที่ต่างๆกัน แต่ส่วนใหญ่ก็จะไปสมัครเข้าทำงานในภาคราชการ เพราะในช่วงเวลานั้นยังไม่มีการลงทุนของภาคธุรกิจเอกชนหรือบริษัท ห้างร้านขนาดใหญ่ รองรับการทำงานของคนที่จบปริญญาตรีเหมือนในปัจจุบัน ในส่วนของตัวผมนั้นได้ไปสมัครสอบแข่งขันเข้ารับราชการ ในสังกัดกรมแรงงาน(ซึ่งในเวลานั้นยังเป็น "กรม" หนึ่งในกระทรวงมหาดไทย) ปรากฏว่าผมสอบเข้ารับราชการได้ และได้ถูกบรรจุแต่งตั้งให้ไปเป็น "นักสถิติตรี" ที่สำนักงานแรงงาน เขต 1 นครสวรรค์ (มีเขตรับผิดชอบ 7 จังหวัด คือ นครสวรรค์ อุทัยธานี ชัยนาท สิงห์บุรี อ่างทอง ลพบุรี และพระนครศรีอยุธยา) เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ.2515
งานที่ผมได้รับมอบหมายจากผู้บังคับบัญชาให้รับผิดชอบในเวลานั้น คือ งานจัดหางานและงานสำรวจจัดทำข้อมูลสถิติการทำงานและการว่างงานในพื้นที่รับผิดชอบทั้ง 7 จังหวัด ซึ่งทำให้ผมได้มีโอกาสเดินทางไปสำรวจข้อมูลตามสถานประกอบการต่างๆในเขตพื้นที่ทั้ง 7 จังหวัดดังกล่าวเป็นประจำทุก 3 เดือน ซึ่งผู้ประกอบการภาคธุรกิจเอกชน ณ เวลานั้น ส่วนใหญ่คือ ธุรกิจโรงสีข้าวและโรงงานแปรรูปไม้ เนื่องจากในตอนนั้นเป็นช่วงเวลาที่มีการอนุญาตทำไม้มีค่า เช่น ไม้สัก ไม้ยาง ฯลฯ แปรรูปเป็นสินค้าส่งออก ส่วนโรงงานอุตสาหกรรมอื่นๆยังมีไม่มากนัก ผมไปทำงานอยู่ที่สำนักงานแรงงานเขต 1 นครสวรรค์ เป็นระยะเวลา 1 ปีเศษ จนถึงปลายปี พ.ศ 2516 ผมได้รับการชักชวนจากนายอำพล สิงหโกวินท์ ผู้อำนวยการกองทุนเงินทดแทน กรมแรงงาน (ซึ่งท่านเคยเป็นอาจารย์สอนหนังสือผมที่คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์) ให้ย้ายเข้ามารับราชการในกองทุนเงินทดแทน กรมแรงงาน ในตำแหน่ง "นักวิชาการแรงงานตรี" เมื่อวันที่ 16 มกราคม พ.ศ.2517
ประมาณเดือนมีนาคม - เมษายน พ.ศ.2517 กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ได้เปิดรับสมัครสอบแข่งขัน เพื่อคัดเลือกบุคคลให้บรรจุเข้ารับราชการในตำแหน่ง "ปลัดอำเภอตรี" ผมก็ไปสมัครสอบแข่งขันและก็สอบบรรจุได้ด้วย ผมจึงไปทำเรื่อง "ขอโอนย้าย" จาก "กรมแรงงาน" เพื่อไปรับราชการในสังกัด "กรมการปกครอง" ระหว่างการทำเรื่องโอนย้ายสังกัด ท่านอาจารย์อำพล สิงหโกวินท์ ได้เรียกผมไปพบที่ีห้องทำงานพร้อมกับบอกว่า อยากให้ผมอยู่ทำงานกับท่านต่อไป โดยที่ีท่านได้ชี้แจงเหตุผลว่า ผมมีโอกาสที่ีจะก้าวหน้าในกรมแรงงานอย่างแน่นอน เพราะในระยะต่อไป "กรมแรงงาน" ก็คงจะได้รับการยกฐานะเป็น"กระทรวงแรงงาน" ในไม่ช้านี้ ผมกลับมานั่งนอนคิดอยู่หลายวันพอสมควร เพราะนอกจากเหตุผลในเรื่องความก้าวหน้าแล้ว การที่ผมจะต้อง "โอนย้าย" เปลี่ยนสังกัดไปอยู่ที่ "กรมการปกครอง" ณ เวลานั้น ผมจะต้องถูกลดขั้นเงินเดือนให้กลับไปเริ่มต้นรับเงินเดือนขั้นต้นของระดับปริญญาตรีใหม่ เพราะกรมการปกครองมีเงื่อนไขว่า จะไม่บรรจุให้ผมรับเงินเดือนในขั้นเงินเดือนที่ได้รับอยู่ในขณะนั้น ซึ่งจะทำให้ผมต้องลดเงินเดือนลงมา 2-3 ขั้น แต่หลังจากที่มาใคร่ครวญด้วยเหตุผลหลายอย่าง และปรึกษากับญาติทางบ้านแล้ว ผมก็ตัดสินใจ "ขอโอนย้าย" ไปทำงานตามที่ตั้งใจไว้แต่แรก
วันที่ 2 กันยายน พ.ศ.2517 ผมได้รับคำสั่งให้โอนย้ายไปรับราชการในสังกัดกรมการปกครอง และได้รับการบรรจุแต่งตั้งให้ไปดำรงตำแหน่ง "ปลัดอำเภอตรี" อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี โดยที่ผมไม่รู้เลยว่า อำเภอนี้เป็นอย่างไร รู้แต่ว่า ณ เวลานั้นในจังหวัดอุดรธานีมีผู้ก่อการร้าย(ผกค.) แทรกซึมและปฏิบัติการอยู่ทุกอำเภอ ผมเดินทางไปรายงานตัวกับผู้ว่าราชการจังหวัดอุดรธานี ณ ที่ีศาลากลางจังหวัด โดยมี "จ่าจังหวัด" เป็นผู้นำเข้าไปรายงานตัว แต่ก่อนที่จะเข้าไปรายงานตัว "จ่าจังหวัด" บอกกับผมว่า อำเภอกุมภวาปี เป็นอำเภอใหญ่และมีความเจริญมากกว่าอำเภออื่นๆ
(ยกเว้นอำเภอเมือง) เพราะมีโรงงานอุตสาหกรรมผลิตน้ำตาล(อ้อย)จากประเทศญี่ปุ่นมาตั้งอยู่ จึงทำให้้มีเกษตรกรปลูกอ้อยกันเป็นจำนวนมาก และทำให้เศรษฐกิจของอำเภอนี้ดีกว่าอีกหลายๆอำเภอ พร้อมกับพูดขู่ว่า ปกติคนที่จะไปอยู่ที่อำเภอนี้ืจะต้องเป็นคนเก่าย้ายมาอยู่ ไม่ใช่คนที่เพิ่งบรรจุเป็นปลัดอำเภอใหม่ๆ คำพูดดังกล่าวเล่นเอาผมเสียวสันหลังวาบเลย ไม่รู้ว่า(ตัวเอง)จะต้องถูกย้ายสับเปลี่ยนไปอยู่ที่อำเภออื่นหรือไม่ แต่สุดท้ายแล้วก็ไม่มีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น ผมจึงได้เดินทางไปรายงานตัวกับนายอำเภอกุมภวาปีในวันต่อมา นับว่าผมโชคดีมากที่ได้ไปอยู่ที่อำเภอกุมภวาปี ซึ่งเป็นอำเภอที่ไม่มีการปฏิบัติการของผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ (ผกค.) รุนแรงเหมือนกับอำเภออื่นๆในเขตจังหวัดอุดรธานีในเวลานั้น

สมพงษ์ อนุยุทธพงศ์
1 เมษายน 2563