เสี้ยวรำลึกอดีตวันชาติ 24มิถุนายน:เอกสารประวัติศาสตร์

[ถ่องแท้]

พระราชวงศ์กล่าวความอันเป็นเสี้ยนหนามแก่ความสงบและคำปฏิญาณตนต่อคณะราษฎร

คำชี้แจง :
๑.เอกสารประวัติศาสตร์ฉบับนี้ หอจดหมายเหตุแห่งชาติ ไม่อนุญาตให้สำเนาต้นฉบับ แต่สามารถคัดลอกแล้วนำมาเผยแพร่และอ้างอิงได้ ฉะนั้น เอกสารประวัติศาสตร์ฉบับนี้ จะไม่มีไฟล์ให้ดาวน์โหลด

๒.การคัดเอกสารประวัติศาสตร์ฉบับนี้ เถรตรงตามต้นฉบับจริงทุกประการ รวมถึงการสะกดถ้อยคำ และ การเว้นบรรทัดตามหน้ากระดาษ

__________________________


เอกสารประวัติศาสตร์ ส่วนที่ ๑.

บรรณานุกรม : หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. สร.๐๒๐๑.๑๖/๔ เอกสารกองกลาง สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี สำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชวงศ์กล่าวความอันเป็นเสี้ยนหนามแก่ความสงบ (๒๔๗๕).

...........................................


[หมายเหตุ : เอกสารพิมพ์ดีด - ลงลายมือชื่อด้วยลายมือเขียน]


พระที่นั่งอนันตสมาคม
วันที่ ๒๘ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๗๕
ขอเดชะฝ่าละอองธุลีพระบาทปกเกล้าปกกระหม่อม


ข้าพระพุทธเจ้าคณะราษฎร  ขอพระราชทานกราบบังคมทูลพระกรุณา
ทราบใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท

          ข้าพระพุทธเจ้าเข้าใจด้วยเกล้า ฯ ว่า ใต้ฝ่าละออง
ธุลีพระบาทคงได้ตระหนักแก่พระราชหฤทัยอยู่แล้วว่า  ความประสงค์
ส่วนใหญ่ของคณะราษฎรอยู่ที่ความสงบและความเจริญแห่งชาติ  บัดนี้
ความมาปรากฏขึ้นว่า  ได้มีปากเสียงอันเป็นเสี้ยนหนามแก่ความสงบ
เกิดขึ้นในหมู่พระราชวงษ์  ซึ่งถ้าหากจะเพิกเฉยเสียก็เกรงจะเป็น
เชื้อฝอยให้ลุกลามต่อไป  และครั้นคณะราษฎรจะจัดการปราบปรามเสีย
เองก็เกรงจะเป็นที่ขุ่นเคืองพระราชหฤทัย  ข้าพระพุทธเจ้าจึงได้กราบ
บังคมทูลพระกรุณามาให้ทรงทราบ  เพื่อขอได้ทรงช่วยทำความเข้าพระ-
ทัยในหมู่พระบรมวงษานุวงษ์ทั้งหลาย  โดยขออย่าให้ปากเสียงอันจะพึง
เป็นเสี้ยนหนามแก่ความสงบเกิดขึ้นแต่หมู่พระบรมวงษานุวงษ์ต่อไป  และ
ทั้งนี้จักเป็นพระมหากรุณาธิคุณแก่คณะราษฎรเป็นล้นเกล้า ฯ

          กล่าวถึงข่าวที่คณะราษฎรได้รับมา มี ๑.กรมพระกำแพง
เพ็ชร์อรรคโยธิน  ๒.กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร  ๓.พระองค์เจ้า
ธานีนิวัต  ๔.หม่อมเจ้าหญิงสืบพันธ์ ฯ  ๕.พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพย์
อาภา

          เจ้าทั้ง ๕ พระองค์นี้ได้ใช้ถ้อยคำอันเป็นเสี้ยนหนามแก่
ความสงบ  โดยใช้ถ้อยคำเสียดสีคณะราษฎรด้วยอาการอันไม่สมควร

          ควรมิควรแล้วแต่จะทรงพระมหากรุณาโปรดเกล้า ฯ ขอเดชะ
          ข้าพระพุทธเจ้า
                    พ.อ.พระยาพหลพลพยุหเสนา
                                  ผู้รักษาพระนครฝ่ายทหาร



__________________________


เอกสารประวัติศาสตร์ ส่วนที่ ๒.

บรรณานุกรม : หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. สร.๐๒๐๑.๑๖/๑๓ เอกสารกองกลาง สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี  สำนักนายกรัฐมนตรี  เรื่อง คำปฏิญาณของพระราชวงศ์  ซึ่งให้ไว้ต่อคณะราษฎรและข้าราชการ (๒๔๗๕).

..........................................


[หมายเหตุ : เอกสารพิมพ์ดีด - ลงลายมือชื่อด้วยลายมือเขียน]

[ตราครุฑสีแดง]

ที่
พระที่นั่งอนันตสมาคม
วันที่ ๒๘ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๗๕

           ข้าพเจ้า กรมพระนริศรานุวัติวงศ์ ขอให้สัตย์ปฏิญาณ
ต่อหน้าพระศรีรัตนไตรย์แลสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในสกลโลกไว้แก่คณะราษฎร์
ว่า  เนื่องแต่ที่คณะราษฎรมีความประสงค์จำนงหมายอยู่ในอัน
จะบำรุงชาติไทยให้รุ่งเรืองเจริญยิ่ง ๆ ขึ้น  ที่ได้เชิญข้าพเจ้า
มาประทับอยู่ณะที่นี้  ก็ด้วยความจำใจจำทำเพื่อความปลอดภัย
ของอาณาประชาราษฎร์และแก่ตัวข้าพเจ้าเองด้วย  แต่บัดนี้คณะ
ราษฎร์เห็นว่าถึงเวลาที่ควรจะให้ความผ่อนผันได้บ้าง  จึงได้
ยอมให้ข้าพเจ้าเป็นอิสสระ  โดยข้าพเจ้าได้ให้สัตย์ปฏิญาณไว้ว่า 
ข้าพเจ้าจะไม่กระทำการใด ๆ อันจะพึงเป็นภัยแก่คณะราษฎร
ทั้งด้วยกายและวาจาใจ  ถ้าปรากฏว่าข้าพเจ้าผิดคำปฏิญาณก็ขอ
ให้คณะราษฎรจัดการแก่ข้าพเจ้าตามที่เห็นสมควร.

            ลงพระนาม
                       นริศ

..........................................


[หมายเหตุ : เอกสารพิมพ์ดีด - ลงลายมือชื่อด้วยลายมือเขียน]

[ตราครุฑสีแดง]

ที่
พระที่นั่งอนันตสมาคม
วันที่ ๒๘ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๗๕

            ข้าพเจ้า กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ขอให้สัตย์ปฏิญาณ
ต่อหน้าพระศรีรัตนไตรย์แลสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในสกลโลกไว้แก่คณะราษฎร์
ว่า  เนื่องแต่ที่คณะราษฎรมีความประสงค์จำนงหมายอยู่ในอัน
จะบำรุงชาติไทยให้รุ่งเรืองเจริญยิ่ง ๆ ขึ้น  ที่ได้เชิญข้าพเจ้า
มาประทับอยู่ณะที่นี้  ก็ด้วยความจำใจจำทำเพื่อความปลอดภัย
ของอาณาประชาราษฎร์และแก่ตัวข้าพเจ้าเองด้วย  แต่บัดนี้คณะ
ราษฎร์เห็นว่าถึงเวลาที่ควรจะให้ความผ่อนผันได้บ้าง  จึงได้
ยอมให้ข้าพเจ้าเป็นอิสสระ  โดยข้าพเจ้าได้ให้สัตย์ปฏิญาณไว้ว่า 
ข้าพเจ้าจะไม่กระทำการใด ๆ อันจะพึงเป็นภัยแก่คณะราษฎร
ทั้งด้วยกายและวาจาใจ  ถ้าปรากฏว่าข้าพเจ้าผิดคำปฏิญาณก็ขอ
ให้คณะราษฎรจัดการแก่ข้าพเจ้าตามที่เห็นสมควร.

         ลงพระนาม
                   ดำรงราชานุภาพ
..........................................


[หมายเหตุ : เอกสารเขียนด้วยลายมือลงกระดาษสมุดมีเส้นบรรทัด]

ตามที่คณะราษฎรได้กระทำการ
เปลี่ยนแปลงการปกครองเพื่อให้ประเทศ
สยามมีความเจริญขึ้น  ทันเทียมประเทศ
อื่นนั้น  ข้าพเจ้าเห็นชอบด้วยทุกประการ
และขอให้คำมั่นสัญญาไว้ว่าจะไม่
คิดร้ายต่อคณะราษฎรด้วยประการใด
ทั้งปวง  และจะพยายามทำหน้าที่จะ
เป็นหน้าที่อย่างไรก็ตามให้สมกับที่
เป็นราษฎรชาวไทยที่มีความจงรัก
ภักดีต่อชาติไทยอย่างแข็งแรง

                      อาทิตย์
         พระที่นั่งอนันตสมาคม
            วันที่ ๒๘ มิถุนายน พ.ศ.๒๔๗๕