ข่าว:

ทดลองใช้งานบอร์ดตะลุง ที่อยู่ในขั้นตอนการกู้คืนข้อมูล เบื้องต้นมีแต่กระทู้ (ข้อความ) กำลังกู้รูปภาพ ไฟล์แนบต่าง ๆ คาดว่าจะทยอยสมบูรณ์ภายในไม่ช้า

Main Menu

ไม้ประสาน มีกี่ประเภท ทำมาจากไม้อะไรได้บ้าง? เจาะลึกไม้ประสานจากประสบการณ์ช่างไม

เริ่มโดย ช่างไม้ รังสิต, วันนี้ เวลา 13:51

ช่างไม้ รังสิต

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ไม้ประสาน ได้กลายเป็นหนึ่งในวัสดุยอดนิยมสำหรับงานเฟอร์นิเจอร์ งานตกแต่งภายใน และงานก่อสร้างขนาดเล็ก ด้วยจุดเด่นที่รวมข้อดีของ "ไม้จริง" เข้ากับความคุ้มค่าและความยืดหยุ่นในการใช้งานได้อย่างลงตัว จากประสบการณ์ของผู้ที่ทำงานไม้มาโดยตรง พบว่าไม้ประสานไม่เพียงช่วยลดต้นทุนและของเสียจากไม้แผ่นเต็ม แต่ยังสามารถสร้างสรรค์งานที่ดูดี แข็งแรง และมีอายุการใช้งานยาวนานได้ไม่แพ้ไม้เนื้อแข็งคุณภาพสูง
บทความนี้จะพาผู้อ่านมา "เจาะลึกไม้ประสาน" ทั้งประเภท ลักษณะการต่อ ชนิดไม้ยอดนิยม ไปจนถึงการประยุกต์ใช้งานจริง พร้อมคำแนะนำที่สามารถนำไปปรับใช้ได้ทั้งกับช่างมืออาชีพ นักออกแบบ และเจ้าของบ้านที่กำลังวางแผนตกแต่งพื้นที่ด้วยไม้

1. ไม้ประสานคืออะไร ทำไมถึงเป็นที่นิยม
ไม้ประสาน หรือ Finger Jointed / Edge Glued Wood คือแผ่นไม้ที่เกิดจากการนำไม้ท่อนขนาดเล็กหรือเศษไม้คุณภาพดีมาต่อกันด้วยกาวที่มีความแข็งแรงสูง แล้วอัดแรงให้แน่น เพื่อให้เกิดเป็นแผ่นไม้ขนาดใหญ่ที่สามารถใช้งานได้ต่อเนื่อง
แม้จะไม่ใช่ไม้แผ่นเดียวแบบธรรมชาติ แต่ไม้ประสานมีจุดแข็งหลายประการที่ทำให้ช่างไม้ สถาปนิก และนักออกแบบจำนวนมากเลือกใช้เป็นวัสดุหลักในงานต่าง ๆ เช่น
ลดปัญหาไม้บิด งอ หรือหดตัว เนื่องจากมีโครงสร้างภายในที่สมดุล
ประหยัดต้นทุนเมื่อเทียบกับไม้แผ่นเต็มจากไม้หายาก
รองรับงานตกแต่งที่ต้องการผิวเรียบและการเคลือบผิว
เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพราะช่วยใช้ทรัพยากรไม้ให้คุ้มค่า

2.ประเภทของไม้ประสาน
ในเชิงโครงสร้าง ไม้ประสานสามารถแบ่งตามลักษณะการต่อออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่:
2.1 ไม้ประสานต่อตรง (Edge Glued Board)
เป็นการนำไม้แผ่นยาว ๆ มาวางเรียงต่อกันในแนวข้าง แล้วใช้กาวยึดแนบแน่น ผิวหน้าที่ได้จะเรียบต่อเนื่อง ไม่มีรอยต่อแบบฟันปลาให้เห็น
ลักษณะเด่น:
ดูคล้ายไม้แผ่นเต็มมากที่สุด
ลายไม้ต่อเนื่อง สวยงาม
นิยมใช้ในงานที่ต้องโชว์พื้นผิวไม้ เช่น หน้าโต๊ะ บานตู้ พื้นผิวโชว์
2.2 ไม้ประสานฟันปลา (Finger Joint)
เป็นการเซาะปลายไม้ให้เป็นรูปฟันปลาสลับกัน แล้วต่อเข้าด้วยกันด้วยกาวพิเศษ มีความแข็งแรงสูง และลดการเคลื่อนไหวของไม้เมื่อใช้งานจริง
ลักษณะเด่น:
โครงสร้างแข็งแรง ไม่หดตัวง่าย
มองเห็นลวดลายฟันปลาตามแนวต่อ
เหมาะกับงานพ่นสี หรือโครงสร้างภายใน
การเลือกใช้ประเภทไม้ประสานควรคำนึงถึง "จุดประสงค์การใช้งาน" ว่าต้องการโชว์ลายไม้หรือไม่ และลักษณะพื้นที่จะรับแรงหรือความชื้นมากน้อยเพียงใด

3.ชนิดไม้ที่นิยมนำมาทำไม้ประสานในไทย
วัสดุไม้ที่นำมาทำไม้ประสานมีให้เลือกหลากหลาย แต่ละชนิดมีลักษณะเฉพาะที่ตอบโจทย์การใช้งานต่างกัน ไม่ว่าจะเป็นในด้านความแข็งแรง ลวดลาย ความสวยงาม รวมถึงความเหมาะสมต่อการพ่นสีหรือโชว์ผิวไม้จริง โดยไม้ประสานที่นิยมใช้กันในประเทศไทยมีดังต่อไปนี้:
3.1 ไม้ยางพาราประสาน (Rubberwood Finger Joint Board)
ไม้ยางพาราประสาน เป็นไม้ท้องถิ่นที่ผลิตในประเทศ มีปริมาณมากและต้นทุนไม่สูง จึงเป็นวัสดุหลักที่นำมาทำไม้ประสานอย่างแพร่หลาย ด้วยสีอ่อนเป็นธรรมชาติ ขัดง่าย น้ำหนักปานกลาง และลายไม้สวยเรียบ จึงเหมาะกับงานเฟอร์นิเจอร์ที่ต้องการพ่นสีหรือเคลือบผิวให้เรียบเนียน
3.1.1 จุดเด่น ไม้ยางพาราประสาน:
ราคาเข้าถึงง่าย ควบคุมงบประมาณได้ดี
สีอ่อน เหมาะกับงานที่ต้องการลุคอบอุ่น สว่าง เช่น งานห้องนอน ห้องเด็ก
รองรับการพ่นสีได้ดี ทาสีอะครีลิค สีพ่น หรือแลคเกอร์ได้เนียน
เป็นไม้เนื้อแข็งระดับกลาง เหมาะกับโต๊ะ ชั้นวาง ตู้เสื้อผ้า
3.1.2 ข้อควรระวัง  ไม้ยางพาราประสาน:
ไม่ควรปล่อยให้ไม้โดนความชื้นนานเกินไปหากยังไม่เคลือบ
ควรเลือกเกรดไม้ประสานที่ผ่านการอบแห้งเพื่อลดการบิดงอ

3.2 ไม้สักประสาน (Teak Finger Joint Board)
ไม้สักเป็นไม้มีค่าที่ได้รับความนิยมสูงในกลุ่มไม้เนื้อแข็ง และถือเป็นไม้เกรดพรีเมียมที่ช่างไม้หลายคนเลือกใช้ งานไม้สักประสานจึงเหมาะกับผู้ที่ต้องการความหรูหรา และลวดลายธรรมชาติอันเป็นเอกลักษณ์ของไม้สัก ในราคาที่คุมได้มากกว่าไม้สักแผ่นเต็ม
3.2.1 จุดเด่น:
ทนปลวกโดยธรรมชาติ เพราะไม้สักมีน้ำมันในตัว
สีทองอมน้ำตาลและลายไม้สวยเป็นธรรมชาติ
ทนความชื้น ใช้งานภายนอกได้ เช่น ผนังบ้านระแนง หรือเฟอร์นิเจอร์กลางแจ้ง
สื่อภาพลักษณ์ระดับสูง เหมาะกับบ้านหรู รีสอร์ต หรือโครงการระดับ Luxury
3.2.2 ข้อควรระวัง:
ต้องเลือกโรงงานที่ใช้ไม้สักแท้คุณภาพสูง ไม่ผสมไม้อื่น
ราคาสูงกว่าชนิดอื่น ควรบริหารต้นทุนตามพื้นที่ใช้งาน

3.3 ไม้สนประสาน (Pine Finger Joint Board)
ไม้สนที่นิยมทำไม้ประสานในไทยส่วนใหญ่นำเข้าจากนิวซีแลนด์หรือแคนาดา มีเนื้อไม้ค่อนข้างเบา สีครีมเหลือง และลวดลายไม้ชัดเจนแบบธรรมชาติ เป็นตัวเลือกที่ดีมากสำหรับผู้ที่ต้องการลุคอบอุ่น สไตล์ญี่ปุ่น-สแกนดิเนเวีย หรือแนวธรรมชาติ
3.3.1 จุดเด่น:
น้ำหนักเบา ติดตั้งง่าย เหมาะกับงาน DIY
กลิ่นไม้หอมอ่อน ๆ จากเรซิ่นธรรมชาติ ช่วยให้พื้นที่ดูอบอุ่น
ลายไม้ชัด เหมาะกับงานโชว์ลายไม้
นิยมในร้านกาแฟ, ร้านสไตล์ Organic, หรือบ้านแนว Natural
3.3.2 ข้อควรระวัง:
ไม่ทนปลวก ต้องเคลือบผิวหรือทาน้ำยากันแมลงก่อนใช้งาน
ไม่เหมาะกับพื้นที่เปียกหรือชื้น เช่น ห้องน้ำ

3.4 ไม้วอลนัทประสาน (Walnut Finger Joint Board)
ไม้วอลนัทเป็นไม้เนื้อแข็งจากอเมริกาเหนือหรือยุโรปที่มีความหรูหราในตัวเอง สีเข้มน้ำตาลออกม่วงหรือเทา และมีลายไม้เฉพาะตัว ทำให้เฟอร์นิเจอร์ที่ใช้ไม้วอลนัทดู "พรีเมียม" ตั้งแต่แรกเห็น ไม้วอลนัทประสานจึงเหมาะกับงานตกแต่งที่ต้องการความเรียบหรู ทันสมัย
3.4.1 จุดเด่น:
สีเข้มสวยแบบธรรมชาติ สร้างความหรูหราโดยไม่ต้องทำสีเพิ่มเติม
เนื้อไม้แข็งแรง ไม่บุบง่าย
เหมาะกับงานเฟอร์นิเจอร์ระดับสูง เช่น โต๊ะประชุม โต๊ะรับแขก เคาน์เตอร์ต้อนรับ
กลมกลืนกับดีไซน์แนว Contemporary, Modern Loft, หรือ Mid-century
3.4.2 ข้อควรระวัง:
ราคาสูง ควรใช้ในจุดที่ต้องการความโดดเด่น
ควรเช็กคุณภาพการต่อไม้ให้แนบเนียน เพราะสีเข้มจะเห็นรอยต่อชัด
3.5 ไม้โอ๊คประสาน (Oak Finger Joint Board)
ไม้โอ๊คเป็นไม้เนื้อแข็งที่นิยมมากในเฟอร์นิเจอร์ยุโรป ด้วยลวดลายไม้แน่นละเอียด สีครีมถึงน้ำตาลอ่อนให้ความรู้สึกเรียบหรูและหนักแน่น สามารถเคลือบผิวให้ดู "คลาสสิก" หรือ "วินเทจ" ได้ตามต้องการ
3.5.1 จุดเด่น:
เนื้อไม้แข็งมาก ทนต่อแรงกระแทก เหมาะกับงานใช้งานหนัก เช่น โต๊ะรับน้ำหนัก
ลายไม้ละเอียด สวยงาม เป็นธรรมชาติ
นิยมใช้ในงานตกแต่งห้องประชุม บิวท์อินฝังผนัง หรือห้องนั่งเล่น
เหมาะกับการเคลือบใสเพื่อโชว์เนื้อไม้
3.5.2 ข้อควรระวัง:
น้ำหนักค่อนข้างมาก ต้องระวังโครงสร้างรับน้ำหนัก
ราคาอาจสูงกว่าหากใช้ไม้โอ๊คนำเข้าแบบเกรด A

4. การใช้งานไม้ประสานในงานจริง
ไม้ประสานสามารถนำไปใช้ในงานได้หลากหลาย ขึ้นอยู่กับขนาด ความหนา และชนิดไม้ โดยใช้งานได้ตั้งแต่งานภายในบ้านไปจนถึงงานโครงการขนาดใหญ่
ตัวอย่างการใช้งาน: โต๊ะอาหาร โต๊ะทำงาน, ชั้นวางหนังสือ บานตู้, เคาน์เตอร์ครัว, ผนังตกแต่ง, เฟอร์นิเจอร์บิวท์อิน และ พื้นไม้ภายในบ้าน
จากประสบการณ์ ไม้ประสานเหมาะสำหรับเจ้าของบ้านที่ต้องการวัสดุไม้แท้ แต่มีข้อจำกัดเรื่องงบประมาณ รวมถึงงานที่ต้องการผิวไม้เรียบเพื่อการทำสี หรือปิดผิวด้วยเมลามีน/ลามิเนตเพิ่มเติม
ข้อควรพิจารณาก่อนเลือกใช้ไม้ประสาน : ตรวจสอบคุณภาพการประสาน: รอยต่อควรแนบสนิท ไม่มีช่องว่าง, เลือกความหนาไม้ให้เหมาะสม: ไม้ที่บางเกินไปอาจโก่งงอเมื่อรับน้ำหนัก, เลือกชนิดไม้ให้เหมาะกับพื้นที่: เช่น งานครัวควรเลือกไม้ที่ทนน้ำหรือเคลือบผิวดี และ ตรวจสอบผิวไม้: ควรเรียบ ไม่มีเสี้ยนหรือรอยแตก

ไม้ประสานถือเป็นทางเลือกที่ชาญฉลาดของทั้งช่างไม้ นักออกแบบ และเจ้าของบ้าน เนื่องจากผสมผสานระหว่างความคุ้มค่า ความยืดหยุ่นในการใช้งาน และความสวยงามได้อย่างลงตัว หากเลือกชนิดไม้และประเภทการประสานให้เหมาะสมกับงานแล้ว ไม้ประสานก็สามารถสร้างผลงานที่มีคุณภาพ และใช้งานได้ยาวนานไม่ต่างจากไม้แผ่นเต็ม